بررسی اثر نوع پوشش سطح بر میانگین، بیشینه و کمینۀ دمای هوا در شهر اصفهان

Abstract

پوشش گیاهی به‌همراه کاربری‌های مختلف اراضی در نقاط مختلف شهر، سبب گوناگونی مکانی در جریان گرمایی شهر می‌شود و چارچوب اصلی خرداقلیم شهری را تشکیل می‌دهد. هدف این تحقیق، بررسی اثر نوع پوشش سطح بر تغییر دمای هوا در شهر اصفهان بود. پنج منطقه با درصد پوشش سطح متفاوت در سطح شهر اصفهان انتخاب و در هر منطقه، یک ایستگاه هواشناسی خودکار برای اندازه‌گیری دمای هوا نصب شد. دمای هوا در بازۀ زمانی پنج دقیقه در طول یک سال اندازه‌گیری و سپس متوسط یک‌ساعتۀ دمای هوا محاسبه شد و بر اساس داده‌های ساعتی، تجزیه‌و‌تحلیل انجام گرفت. بنابر نتایج، اختلاف معنا‌داری بین دمای هوا در نقاط مختلف شهر تحت تأثیر نوع و وسعت پوشش سطح زمین وجود دارد. بیشترین اختلاف بیشینۀ دمای هوا در ماه آبان برابر با 51/3 درجۀ سانتی‌گراد بین ایستگاه‌های 2 و مبنا، و بیشترین اختلاف کمینۀ دمای هوا در ماه تیر برابر با 15/8 درجۀ سانتی‌گراد بین ایستگاه‌های 1 و مبنا رخ داد. در تمام فصل‌های سال به‌ویژه بهار و تابستان، دمای هوای شهر تفاوت معنا‌داری (01/0≥P) با دمای هوای اندازه‌گیری‌شده در ایستگاه مبنا دارد. همچنین دمای هوای شهر به‌‌شدت تحت تأثیر نوع پوشش سطح و وسعت پوشش گیاهی است. از این‌رو اندازه‌گیری دمای هوای شهر برای مدیریت آبیاری، بیماری و آفت‌ها ضرورت دارد.