خودکشی ناتوانان بزه دیده؛دوران بین حق انتخاب مرگ یا اجبار به تداوم حیات

Abstract

خودکشی ناتوان بزه دیده بحثی مشاجره انگیز بین حقوقدانان، جرم شناسان، جنبش های حمایت از ناتوان بزه دیده در جوامع مختلف و حتی خود ناتوان بزه دیده به عنوان بخشی از جمعیت آسیب پذیر می باشد. گرانیگاه این مشاجرات دائر مدار حق انتخاب مرگ برای ناتوانان بزه دیده است. آیا ناتوانان خود چنین حقی را انتخاب و اعمال می کنند و این یک حق به معنای واقعی کلمه برای آنان است- یا آنکه تبعیضات ناروای اجتماعی که ناتوانان، دیگر آنها را بر نمی تابد، راه گریزی جز انتخاب مرگ را برای آنان باقی نمی گذارد؟ آیا حتی در فرض پذیرش خودکشی مساعدت شده، انتخاب آن مبنی بر رضایت واقعی ناتوانان بزه دیده است یا این رضایت معیوب بوده و خود متاثر از فشارهای اجتماعی و عدم حمایت های قانونی لازم از این طیف آسیب پذیر می باشد؟به بیان دیگر آیا فقدان حداقل حقوق برای ناتوانان بزه دیده در جامعه و عدم رعایت آنها نیست که وی را به سمت انتخاب خودکشی مساعدت شده سوق می دهد؟آیا می توان ناتوانان بزه دیده را محکوم به زندگی در شرایطی نمود که سرنوشت مختوم آنان چیزی جز تحمل درد و رنج یک بیماری کشنده و لاعلاج و در نهایت مرگ نیست؟ به نظر می رسد این واقعیت را از نظر قانونی ضابطه مند کرد و یا مقرر نمودن شرایط و تصمیماتقانونی حق توسل به خودکشی مساعدت شده راهرچند در شرایطی استثنایی- از نقطه نظر حقوقی به رسمیت شناخت و به این ترتیب به موازات شناسایی این حق، با پیش بینی تدابیر حمایتی به ویژه در راستای تعدیل و حذف فشارها و محدودیت های اجتماعی وارد بر ناتوانان بزه دیأه حق انتخاب یک زندگی با عزت را جایگزین مرگ داوطلبانه نمود. نگارنده برآن است تا در این نوشتار تا حد امکان به تحلیل مسائل فوق پرداخته و چالش- هایی را که فرا روی قانونمند ساختن خودکشی ناتوانان بزه دیده وجود دارد، مورد بررسی قرار دهد.