ویتگنشتاین متأخر و حقوق

Abstract

دیدگاه ویتگنشتاین متأخر دربارۀ مسائلی مانند زبان، معنا، فلسفه و کارکردهای آن تأثیر بسیاری در زمینه‌های مختلف علوم‌ انسانی گذاشته و حقوق هم در این میان بی‌بهره نبوده است. بسیاری از حقوق‌دان‌ها از آرای او در تفاسیر خود از واژگان حقوقی، فرایند تصمیم‌گیری حقوقی یا نقد و بررسی مکاتب مختلف بهره‌مند شده‌اند. چنین استفاده‌هایی از آرای ویتگنشتاین به مباحث نظری منحصر نیست و حتی قضات هم در مستدل کردن آرای خود از افکار او بهره برده‌اند. در زمینۀ تفسیر واژگان حقوقی هواداران ویتگنشتاین سعی کرده‌اند که آنها را با توجه به زمینۀ کاربردشان معنا کنند؛ به‌همین دلیل با هر گونه تلقی که برداشتی ایستا از این واژگان داشته باشد، مخالفت کرده‌اند. چنین دیدگاۀ در تلقی سنتی ما از قراردادها انقلابی به پا خواهد کرد. <br /> ویتگنشتاین معیارهایی را در اختیار ما می‌نهد تا با استفاده از آنها بتوانیم بسیاری از اعوجاجات و کج‌فهمی‌های مکاتب حقوقی را کشف کنیم؛ کج‌فهمی‌هایی که در خصوص شناسایی حقوق، چگونگی تصمیم‌گیری در آن و نحوۀ به‌توافق‌رسیدن یا منشأ اختلاف‌هاست. و همچنین بتوانیم از این راه بسیاری از این مکاتب را منحل کنیم.