تنوع ریختی درون گونه‌ای و میان گونه‌ای در جنس گزنه (Urtica L.(Urticaceae)) و ارائه کلید و شرح‌هایی جدید برای گونه‌های آن در ایران

Abstract

جنس گزنه با نام علمی Urtica L.از تیره Urticaceae، می‌باشد. در جدیدترین مطالعه مربوط به این جنس در ایران 3 گونه‌ شامل U. dioica L.، U. urens L. و U. pilulifera L. گزارش شده است. مطالعه کنونی به منظور بررسی تنوع بین گونه ای و درون گونه ای بر اساس داده‌های ریخت‌شناسی در جمعیت هایی از گونه‌های این جنس در ایران به روش تاکسونومی عددی انجام گرفت. بدین منظور 13 جمعیت از 3 گونه بر اساس 60 صفت ریخت شناسی اندامهای رویشی و زایشی مورد بررسی دقیق قرار گرفته و برای هر فرد جدول ویژگیهای ریخت‌شناسی و کدبندی صفات تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل آماری و ارزیابی تاکسونومی عددی بر روی داده‌های بدست آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS- VER. 16 انجام گردید. بر اساس نتایج بدست آمده، کلید جدید شناسایی گونه و شرح های جدید گونه ها برای جنس گزنه در ایران تهیه گردیده که در آن علاوه بر تکمیل ویژگیهای ریخت شناسی ذکر شده در منابع و فلورهای پیش از این، از نتیجه مطالعه ریزریخت شناسی نویسندگان مقاله حاضر مربوط به دانه گرده و فندقه نیز بخوبی استفاده شده است، همچنین عدم حضور گونه U. cannabina L. در فلور ایران در این مطالعه نیز تائید شده است.