اثر پرایمینگ بذر بر پارامترهای جوانه‌زنی بذر یونجه یکساله (Medicago scutellata L.) تحت شرایط تنش سرما

Abstract

تنش سرما هنگام جوانه‌زنی بذر اغلب گیاهان موجب اختلال در بسیاری از فرآیندهای فیزیولوژیکی و در نهایت ممانعت از خروج ریشه‌چه و کاهش درصد جوانه‌زنی می‌گردد. در این راستا، اثر تیمارهای مختلف پرایمینگ بذر بر پارامترهای جوانه‌زنی بذر در یونجه یکساله تحت شرایط تنش سرما به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل پرایمینگ‎های متفاوت (هیدرو‌پرایم، هالو‌پرایم، اسمو‌پرایم و عدم پرایم) و پنج سطح دما (3، 6، 9، 12 و 15 درجه سانتی‌گراد) بودند. نتایج نشان داد که با کاهش دما سرعت جوانه‌زنی تحت تیمارهای هیدروپرایم و اسموپرایم به‌صورت خطی کاهش یافت، اما تیمار هالوپرایم درصد جوانه‌زنی تحت تنش سرما را بهبود بخشید. بیشترین وزن خشک ریشه‌چه تحت تیمار هیدروپرایم مشاهده شد. با کاهش دما مقدار پرولین تحت کلیه‌ی تیمارهای پرایمینگ افزایش یافت. علاوه بر این تیمار اسموپرایم موجب افزایش میزان فعالیت آنزیم‌های گایاکول پراکسیداز و کاتالاز در دمای 3 درجه سانتی‌گراد شد. به‌طور کلی نتیجه‌گیری می‌شود تیمار هیدروپرایم برای بهبود سرعت و درصد جوانه‌زنی و استقرار بهتر گیاه یونجه یکساله تحت شرایط تنش سرما مفید می‎باشد که این امر می‌تواند در افزایش پتانسیل قرارگیری این گیاه به‌عنوان کود سبز در مناطق معتدل و سرد کشور مفید باشد.