اثر تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی بر باززایی مستقیم ریزنمونه نوک شاخه در چهار ژنوتیپ از گیاه بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L.)

Abstract

بابونه(Matricaria chamomilla L.) ، گیاه دارویی مشهور خانواده آستراسه است که نام آن در دارونامه‌های 26 کشور ذکر شده است. تحقیق حاضر به منظور شناسایی، بهترین نوع و ترکیب تنظیم‌کننده رشد در چهار توده بومی مورد مطالعه و همچنین تدوین دانش فنی کشت درون شیشه‌ای آن انجام گردید. در این آزمایش اثر دو نوع تنظیم‌کننده رشد شاملN6- Benzyl amino purine (BAP) و (TDZ) Thidiazuron در غلظت های (4/4 و 8/8 میکرومولار) در ترکیب با 2/2 میکرومولار3- Indol Acetic Acid ( IAA) بر باززایی مستقیم شاخساره از ریزنمونه نوک شاخه در چهار توده بابونه آلمانی اصفهان، ارومیه، اشنویه و شاهین‌دژ بررسی شد. نتایج آنالیز داده‌ها نشان داد که بیشترین درصد باززایی در توده اصفهان (48/92 درصد)، در محیط کشت پایه MS حاوی 4/4 میکرومولار BAP در ترکیب با 2/2 میکرومولار IAAو حداکثر میانگین باززایی شاخساره در هر ریزنمونه (25 شاخساره) در توده ارومیه، در تیمار 4/4 میکرومولار BAP در ترکیب با 2/2 میکرومولار IAA مشاهده گردید. ریشه‌زایی گیاهچه‌های باززایی شده ، در محیط کشت پایه MSو MS2/1 عاری از تنظیم ‌کننده‌های رشد و همچنین در ترکیب با غلظت‌های 5/0 و 1 میکرومولارIBA و 5/0 و 1 میکرومولارIAA بررسی گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد حداکثر درصد ریشه‌زایی (100 درصد) در محیط‌های MS2/1 (2/1 غلظت عناصر محیطMS ) عاری از تنظیم‌کننده رشد و MS تکمیل شده با 5/0 و 1 میکرومولار IBA قابل مشاهده می‌باشد. بیش از 90 درصد گیاهچه‌ها به شرایط گلخانه سازگار شدند.