مطالعه‌ی جامعه‌شناختی فرهنگ اعتماد در بین دانشجویان اقوام چهارگانه آذری، فارس، کرد و لر

Abstract

مقاله‌ی حاضر به مطالعه‌ی اعتماد بین قومی و سنجش عوامل اجتماعی موثر بر آن می‌پردازد. اعتماد به عنوان یکی از مولفه‌های کانونی سرمایه‌ی اجتماعی و از موضوعات اصلی مورد توجه علمای اجتماعی در جهان معاصر است. در ایران نیز با توجه به شرایط زیست چند قومی بحث درباره عوامل و موانع اعتماد بین اقوام و اقلیت‌ها از یک طرف و اقوام و دولت مرکزی از طرف دیگر همواره از دغدغه‌های دولتمردان و محققان بوده است. درمقاله حاضر بعد از مرور دیدگاه‌ها و منابع تجربی موجود یک چارچوب نظری تنظیم گردید و در قالب آن فرضیه‌های اصلی مطرح شده است. پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه در مورد 400 نفر نمونه از دانشجویان آذری، فارس، کرد و لر دانشگاه خوارزمی (تربیت معلم سابق) تهران انجام شد. یافته‌ها نشان می‌دهد میانگین فرهنگ اعتماد بین قومی دانشجویان آذری، فارس و لر نسبت به یکدیگر بالاتر از حد متوسط است اما میانگین فرهنگ اعتماد بین قومی کردها نسبت به اقوام دیگر پایین تر از حد متوسط است و میانگین اعتماد همه اقوام نیز به استثنای آذری‌ها نسبت به کردها پایین تر از حد متوسط است. نتیجه تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که ضریب همبستگی چندگانه فرهنگ اعتماد بین قومی 55/0 می باشد و در مجموع به ترتیب متغیر‌های تصورات قالبی، اعتماد درون قومی، قوم مداری، اعتماد عام و اعتماد سیاسی 28 درصد تغییرات فرهنگ اعتماد بین قومی را تبیین می‌کنند.