بازپژوهی حجیت روایات تفسیری با تکیه بر دیدگاه علامه طباطبائی
چکیده
از مهم‌ترین مباحث مطرح در اصول و مبانی تفسیری مفسران، حجیت روایات تفسیری در بیان مقصود الهی از آیات قرآن است. برخی از اصولیان و مفسران، مانند علامه طباطبائی، مفسر بزرگ معاصر امامیه، معتقدند روایات تفسیری ذیل آیات غیرفقهی حجت و معتبر نیستند. دلیل ایشان نیز بی‌اعتباری ظن در مباحث غیرعملی است، به گونه‌ای که نمی‌توان از خبر واحدی که قرینه‌ای بر اعتبار به همراه ندارد، در تفسیر آیات غیرفقهی بهره جست و اگر هم در حوزه‌های فقهی از اخبار آحاد استفاده می‌شود، از ناچاری برای لزوم عمل کردن در احکام است. اما چنین ضرورتی در باب غیرفقه وجود ندارد و آنجا فقط باید به قطع رسید و اخبار آحاد مایة قطع و یقین نیستند. در مقابل، مشهور موافقان حجیت روایات تفسیری، به بنای عقلا و فرق نگذاشتن بین فقه و غیرفقه در اعتبار دادن به خبر واحد تمسک می‌جویند. نبود اثر شرعی برای خبر واحد در حوزة غیرفقه از دیگر اشکالاتی است که علامه طباطبائی بر حجیت روایات تفسیری وارد می‌داند که در پاسخ، می‌توان به وجود اثر شرعی در کاشفیت خبر از واقع و یا اثرات تکوینی برای آن استناد نمود. بر این اساس، منبع عظیم روایات غیرفقهی سهم مؤثری در فرآیند تفسیر خواهد داشت.
کلید واژگان
حجیتروایات تفسیری
روایات غیرفقهی
خبر واحد
تفسیر روایی
علامه طباطبائی
شماره نشریه
4تاریخ نشر
2016-08-221395-06-01
ناشر
دانشگاه علامه طباطباییAllameh Tabataba’i University
سازمان پدید آورنده
استادیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایراناستادیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
شاپا
2476-58132476-6259
