نگاهی به عرفان و ولایت از منظر علاّمه طباطبائی(ره)

Abstract

چکیده <em>این مقاله جستجویی مختصر با ذوق بینش عرفانی و معنوی به مسئلة ولایت از نگاه علاّمه طباطبائی^(ره) است که با الهام از «</em><em>رسالة‌الولایة</em><em>» که از آثار گرانبهای ایشان است، نگاشته شده است و اساس آن از لحاظ معرفتی بر این مبتنی است که جوهرة دین، حنیف است و عطر الوهیّت دارد و نیز ازلی و ابدی است و ثبات و جاودانگی دارد؛ به بیان دیگر، برای ظاهر دین، شریعت و برای باطن آن، طریقتی است و نیز صورت حقّة آن را اسرار و حقایقی است که سیر به سوی ملکوت دارد و باطن نبوّت و دین نامیده می‌‌شود که به نام «</em><em>حنیّة</em><em> لدی حقّی» یا ولایت نامیده می‌‌شود؛ بدین معنی که وجهة خلقی رسالت و نبوّت تشریعی پایان‌یافتنی است و دوران آن به رسالت خاتم‌الانبیاء بازمی‌‌گردد، امّا وجهة حقّی آن که ولایت است، استمرار دارد و بازگشت به وجود خاتم‌الاوصیاء حضرت امام مهدی^(عج) دارد. البتّه مرتبة شدید ولایت در نبی نیز هست و مهم‌تر اینکه دریافت وجدانی و شهودی از ولایت، از طریق راهیبابی به باطن عالم و سرّ غیبی آن و نیز معرفت شهودی (توحید میسّر است) که البتّه این امر مخصوص انبیاء نیست؛ به عبارت دیگر، سیر و سلوک عرفانی خالصانه و عاشقانه است که سالک را به درک عترت طیّبه می‌‌رساند و از انوار جمالیّه و جلالیّة حق و نور ولایت ایشان بهره‌مند می‌‌نماید، چراکه فطرت انسانی با نور ولایت حق عجین شده است و امانتداری انسان از خدای سبحان در آیة «إِنَّا عَرَضنَا </em><em>الأَمَانَةَ</em><em>» همان ولایت مطلقة الهیّه است که در بطن نظام تشریع و نظام تکوین نهفته است.</em>