تأثیرگذاری فضاهای کالبدی بر احساس امنیت اجتماعی در محلات شهری. مطالعۀ موردی: شهر همدان

Abstract

امنیت اجتماعی یکی از معیارهای بسیار حائز اهمیت در زندگی شهری و به نوعی یکی از نیازهای اصلی شهرهای مطلوب برای زندگی شهروندانش است. معمولاً در محیط‌های شهری ،عوامل کالبدی بیشترین نقش را در افزایش و یا کاهش احساس امنیت به خوداختصاص می دهند. از این­رو این پژوهش با هدف بررسی تأثیر معیارهای کالبدی و محیطی بر احساس امنیت اجتماعی در محلات شهری سعی در بهبود و ارتقاء سطح امنیت اجتماعی در محلات شهری دارد تا گام مثبتی در جهت دستیابی به سطح بالایی از امنیت شهری برداشته باشد. نوع پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی - تحلیلی است. حجم نمونه برای دو محلۀ انتخابی رکنی و خضر به عنوان محلات به ترتیب امن و ناامن شناسایی شده با استفاده از نرم­افزار آرک جی آی اس و تهیه نقشۀ‌هات اسپات و کلد اسپات شهر همدان، به ترتیب برابر با (285 و 345) با استفاده از فرمول کوکران به ­دست آمد که حجم نمونۀ محاسبه شدۀ ساکنان این دو محله در شهر همدان بودند. روش نمونه­گیری نیز تصادفی ساده است. برای تجزیه و تحلیل از نرم­افزار (SPSS) و آزمون­های آماری ( تحلیل واریانس یکطرفه One-Sample Test و آزمون تحلیل رگرسیون چندگانه (HMR) استفاده شده است. پرسش اصلی این پژوهش این است که کدام معیارهای کالبدی تأثیرگذاری بیشتری را بر احساس امنیت اجتماعی ساکنان و شهروندان دارند؟ در نهایت نتایج این پژوهش نشان می­دهد که نوع ساختار و سازمان فضایی محلات شهری و از همه مهم­تر میزان نفوذپذیری محلات شهری در کاهش جرائم شهری و افزایش احساس امنیت اجتماعی تأثیرگذاری زیادی را دارد. به همین دلیل پیشنهاد این پژوهش بر ارائه راهکارهایی است که در مجموع افزایش نظارت محیطی و در نهایت ارتقاء احساس امنیت اجتماعی را در محلات شهری منجر می­شوند.