مسیریابی وسیله نقلیه با ملاحظه معیارهای نظامی - انتظامی با استفاده از روش‌های ترکیبی ابتکاری- تحلیل سلسله مراتبی-تاپسیس (مطالعه موردی: رده ترابری یک سازمان لجستیک نظامی - انتظامی)

Abstract

یکی از زمینه­هایی که در بهبود برنامه‌ریزی ترابری نقش بسزایی ایفا می‌کند، مسئله مسیریابی وسیله نقلیه است. انتخاب بهترین مسیر باعث می­شود که از منابع موجود، به طور بهینه استفاده شود؛ اما بهترین مسیر، به خصوص در حوزه‌های نظامی – انتظامی ، صرفاً کوتاه‌ترین مسیر نیست و در نظر گرفتن معیارها و اهداف مناسب هر سازمان در شرایط مختلف در کنار یافتن کوتاه­ترین مسیر، یک امر حیاتی در مسیریابی است. در این تحقیق تلاش شده است با یک رویکرد دو مرحله­ای جدید، علاوه بر برآورده­سازی هدف سنتی مسیریابی که همان کاهش هزینه­ها از طریق کاهش مجموع مسافت پیموده شده توسط خودروهاست، دیگر اهداف یک سازمان نظامی - انتظامی برای تعیین اولویت تحویل کالا به رده­های متقاضی، برآورده شود. در مرحله اول، با استفاده الگوریتم ابتکاری صرفه‌جویی کلارک و رایت، دسته­هایی شدنی از متقاضیان بار که محدودیت­های متداول مسیریابی (فاصله، ظرفیت خودروها و غیره) در آن صدق می­کند، ایجاد خواهد شد. در مرحله دوم با یک روش تلفیقی از مباحث تصمیم­گیری چندمعیاره (شامل تحلیل سلسله مراتبی و روش تاپسیس) و بر اساس معیارهای نظامی - انتظامی، اولویت تحویل کالا به رده­های متقاضی بار در هر دسته، تعیین خواهد شد. نتایج نظرات خبرگان در نرم­افزار اکسپرت چویس وارد و در نهایت وزن هر معیار مشخص گردید. معیارهای ملاحظه شده در این تحقیق، با مطالعه موردی یک سازمان لجستیک نظامی - انتظامی به ترتیب اهمیت عبارت­اند از: " درجه امنیتی بودن (محل استقرار رده)، ضرورت تحویل (نیاز رده متقاضی)، میزان صعب‌العبور بودن (جاده منتهی به رده)، میزان دورافتادگی رده (استقرار در منطقه محروم)، کمبود امکانات سوخت­گیری (پیرامون رده) و بدی شرایط جوی (اطراف رده)". همچنین روایی و پایایی معیارها از طریق تحقیق میدانی و به کمک ابزار پرسشنامه و استفاده از نظر خبرگان و به ترتیب با فرمول لاوشه و آلفای کرونباخ اثبات شد