تحدیث و واژه‌های همنشین و جانشین

Abstract

خداوند برای هدایت بشر، هادیان و سفرائی را قرار داده است تا راه سعادت و هدایت را به واسطه آنها به مردم معرفی نماید، ایشان نیز برای درک حقیقت و شناخت دستورات و اراده الهی باید با عالم ملکوت در ارتباط باشند. یکی از راههای این ارتباط تحدیث است که همان گفتگوی انسان با ملائکه محسوب می­گردد که در معنای اعم، ارتباط قلبی و سمعی شخص منتخب با عالم ملکوت است و شامل شخصی می­شود که دارای مقام نبوت نبوده و لیکن برای اتمام حجت و تبیین شریعت و هدایت امت در بین مردم حضور دارد. در روایات معصومین، از لغات مختلفی در بیان این مقام و کیفیت آن سخن به میان آمده که برخی از این لغات در بیان کیفیت تحدیث کاربرد دارند که از الفاظ جانشین واژه تحدیث محسوب می شوند و عبارتند از؛ قذف، نکت، قرع، نقر و وقر و برخی دیگر که عبارتند از وحی و الهام، از الفاظ و معانی همنشین تحدیث هستند که در بیان مقام تحدیث کاربرد یافته اند. در این مقاله هر کدام از این لغات به تفکیک مورد بررسی قرار گرفته و تلاش شده که وجه افتراق و اشتراکی از آنها بدست آورده شود تا بر اساس آن کاربرد این الفاظ در روایات معصومین مبتنی بر وجوه کمی و کیفی تحدیث بدست آید.