کارکردها و رمزهای عدد نمادین «سه» و جایگاه آن در کشف الاسرار میبدی

Abstract

<span lang="FA" dir="RTL">معنای حقیقی عدد و نقش هنری و نمادین آن در زندگی انسان نمود چشمگیری دارد. در مقوله­بندی ایده­ها و طبقه­بندی موضوعات دینی، عرفانی، اخلاقی، علمی، هنری، ادبی، اساطیری، سیاسی، اجتماعی و در شمارش اشیا و سنجش پدیده­ها، از اعداد نمادین و مقدس استفاده فراوانی می­شود. نقش شماره«3» در این میان – پس از عدد هفت- بیش از سایر اعداد است. به نظر می­رسد این نکته پشتوانة فکری ویژه­ای داشته باشد. از این رو شناخت آبشخور و دلایل این مسأله می­تواند رمز بسامد بالای تقسیمات مبتنی بر عدد سه را تا حدی روشن کند و درک برخی ظرایف مربوط به آن را در متون عرفانی تسهیل نماید. بدین منظور در این مقاله نخست به سابقه و زمینه­های کاربرد عدد «سه» پرداخته شده است. سپس موارد و روش­های کاربرد «سه» در اثر عرفانی-ادبی کشف الاسرار و عده الابرار میبدی تحقیق و بررسی شده است. در نتیجة این مطالعة تحلیلی، مقام نمادین، مقدس، اساطیری و کهن­الگویی عدد سه و توجه و تمایل به آن، بیش‌تر نمود می­یابد. ساختار کلی و اجزای درونی تفسیر عرفانی کشف­الاسرار بر اصل سه­گانگی قرار دارد. توجه نویسندة آن به نماد «سه» در مقوله­ها و مفاهیم سه­ گانه و تقسیم و تفریع موضوعات اصل اساسی این متن است. در کشف­الاسرار شیوة خاصی از کاربرد عدد سه دیده می­شود که ویژگی انحصاری دارد. </span>