اثر عصاره هیدرو-اتانلی دانه زنیان (Trachyspermum copticum L.) بر جلوگیری از تشکیل کریستال‏های اگزالات کلسیم در بافت کلیه موش‌های صحرایی نر بالغ

Abstract

شکیل سنگ‏های ادراری یک مشکل جهانی است و هیچ گروه نژادی، جغرافیایی و فرهنگی را در بر نمی‏گیرد. انواع متعددی از سنگ‏های ادراری بر اساس ترکیب شیمیایی وجود دارند. سنگ‏های آهکی معمول‏ترین سنگ‏های کلیه هستند که بیش از 80% سنگ‏ها را تشکیل می‏دهند. سنگ‏های اگزالات کلسیم معمول‏ترند. در طب سنتی ایران، گیاهان دارویی بسیاری برای درمان سنگ‏های کلیوی استفاده می‏شوند. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر عصاره هیدرواتانلی بخش‏های هوایی گیاه دم اسب بر کریستالیزاسیون اگزالات کلسیم در بافت کلیه موش‌های صحرایی نر نژاد ویستار می‌باشد.<br /> در پژوهش تجربی حاضر در ابتدا، عصاره هیدرواتانلی گیاه در غلظت‌های 25، 50 و 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم تهیه شد. کریستالیزاسیون اگزالات کلسیم توسط اضافه‌نمودن کلرید آمونیوم و اتیلن‌ گلیکول در آب آشامیدنی به‌ترتیب به‌مدت 3 و 38 روز القاء شد. گروه کنترل توسط آب آشامیدنی تیمار شدند. گروه‌های تجربی علاوه بر آب آشامیدنی حاوی کلرید آمونیوم و اتیلن گلیکول توسط غلظت‌های 25، 50 و 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره گیاه به روش درون‌صفاقی به مدت 41 روز تیمار شدند. بعد از 41 روز، حیوانات توسط اتر بیهوش شده و کلیه سمت چپ آنها خارج شده و در فیکساتیو قرار گرفت. نمونه‌ها برای مطالعات بافت‌شناسی آماده شده و توسط هماتوکسیلین-ائوزین رنگ‌آمیزی شدند.<br /> نتایج نشان دادند که تیمار عصاره موجب کاهش تعداد کریستال‌های اگزالات کلسیم در بافت کلیه حیوانات تجربی در مقایسه با گروه کنترل بیمار می‌گردد. همچنین، تیمار عصاره آسیب توبولو-اینتراستیشیال را در حیوانات تیمار شده کاهش می‌دهد. <br /> بنابراین، گیاه می‌تواند مانع تشکیل سنگ کلیه در حیوانات تیمار شده گردد