شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر گرایش خیّرین و واقفین به حمایت مالی از تحقیقات و پژوهش‌های امور دفاعی و امنیتی کشور

Abstract

امنیت یکی از اساسی‌ترین نیازهای یک کشور است و در سایه امنیت است که پیشرفت و رفاه حاصل می‌شود. از طرفی لازمه امنیت، توان و قدرت دفاعی کشور در برابر تجاوز و بدخواهی‌ها است. این توان و قدرت دفاعی حاصل نمی‌گردد مگر با توسعه تحقیقات و پژوهش‌های دفاعی و امنیتی. در حقیقت بدون تحقیقاتی که منجر به طراحی و توسعه توان دفاعی گردد، افزایش امنیت وابسته به تجهیزات خارجی می‌گردد که خود، امنیت را زیر سؤال می‌برد. از طرفی تحقیقات و پژوهش‌های دفاعی و امنیتی و تقویت و توسعه آن‌ها، نیازمند منابع مالی است و بودجه‌های دولتی محدود. از این رو، شناسایی ظرفیت‌های جدید تأمین منابع مالی برای تحقیقات و پژوهش‌های دفاعی و امنیتی امری ضروری است. یکی از این گزینه‌ها، ظرفیت جامعه خیّرین و واقفین کشور است که شواهد نشان‌دهنده مشارکت ارزشمند ایشان در بسیاری از حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و غیره است. بر این اساس، تحقیق حاضر، به دنبال شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر گرایش و انگیزش خیّرین و واقفین برای حمایت مالی از تحقیقات و پژوهش‌های دفاعی و امنیتی کشور است. برای این منظور پس از مرور ادبیات، جهت شناسایی شاخص‌های تأثیرگذار بر رفتار حمایتی خیّرین و واقفین از مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته با خیّرین، واقفین، پژوهشگران و کارشناسان سازمان اوقاف و امور خیریّه استفاده شد و سپس اولویت‌بندی عوامل با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی بر اساس نظر 30 نفر از خیّرین و واقفین (متشکل از مجمع خیّرین کشور و مؤسسات خیریّه) انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که از میان 25 شاخص اصلی مؤثر بر رفتار حمایتی خیّرین و واقفین، شاخص‌های سابقه و پیشینه، میهن‌دوستی و ماندگاری نام دارای بیشترین اهمیت و بالاترین اولویت در انگیزش حمایت از تحقیقات دفاعی و امنیتی و برانگیخته شدن احساسات، عدم نگرانی از مصادره اموال و مشوق‌های مالیاتی دارای کمترین اهمیت و پایین اولویت هستند.