شورای امنیت سازمان ملل متحد و حمایت از کودکان در درگیری‌های مسلحانه

Abstract

این مقاله درصدد بررسی علل و چگونگی ورود شورای امنیت به موضوع حمایت از کودکان در درگیری‌های مسلحانه، اقداماتی که شورا در این زمینه انجام داده و میزان کارآمدی اقدامات انجام‌شده است. در این راستا، ارزش افزوده دخالت شورای امنیت در موضوع حمایت از کودکان در درگیری‌های مسلحانه بررسی خواهد شد. پیش از ورود شورای امنیت به موضوع، حقوق بین‌الملل حاکم بر درگیری‌های مسلحانه در 4 حوزة حقوق بشردوستانه بین‌المللی، حقوق کیفری بین‌المللی، حقوق بشر، و حقوق کار بین‌الملل از وسعت قابل‌توجهی برخوردار بود. بر این اساس، شورای امنیت بدون اینکه نقش تقنینی برای خود قائل شود، بیشتر درصدد عملیاتی و اجرایی کردن حقوق موجود در صحنه عمل برآمد. به‌این‌ترتیب، پرسش اصلی مقاله حاضر این است که: «شورای امنیت سازمان ملل متحد در حمایت از کودکان در درگیری‌های مسلحانه چه نقشی ایفا کرده است؟» فرضیة‌ موردآزمون مقاله نیز این است که شورای امنیت به‌دلیل تداوم نقض صلح و امنیت بین‌المللی، درصدد ارتقای کیفیت مقابله با درگیری‌های مسلحانه و حفظ حقوق کودکان در آنها برآمده، اما به‌دلیل ماهیت به‌شدت سیاسی خود، قادر به حمایت بدون تبعیض و قیدوشرط از حقوق کودکان در این درگیری‌ها نشده است. اوج این امر در خارج کردن نام ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی از فهرست ناقضان فاحش حقوق کودکان در درگیری‌های مسلحانه تجلی پیدا کرد. از سوی دیگر، ظهور و قدرت‌گیری گروه‌های تروریستی و شورشی مانند طالبان، داعش، الشباب، احرارالشام، بوکوحرام، گروه ابوسیاف و مانند اینها، کارایی ابزارها و سازوکارهایی را که تاکنون توسط شورای امنیت برای حمایت از کودکان در درگیری‌های مسلحانه به‌کار گرفته می‌شد را به چالش کشیده‌اند.