بررسی منشاء شوری آب رودخانه زهره در پایین دست سد چم‌شیر و قابلیت آن برای مصارف کشاورزی

Abstract

محدوده مورد مطالعه، بخشی از مخزن سد چم­شیر و قسمت­های پایین دست آن در حوضه آبریز رودخانه زهره می­باشد که در20 کیلومتری جنوب­شرقی شهر گچساران (جنوب­ غرب ایران) واقع گردیده است. به منظور تأمین آب اراضی کشاورزی پایین دست سد، کیفیت آب رودخانه زهره با تشکیل 8 ایستگاه نمونه‌برداری طی دو دوره زمانی قبل و بعد از بارندگی در محدوده مورد مطالعه مورد ارزیابی قرار گرفت. بررسی­های اولیه نشان داد که دو زون آلوده کننده جزئی و اصلی در موقعیت ایستگاه­های نمونه­برداری R₄ و R₅ وجود دارد که به ترتیب با تغییرات ناگهانی یون­های کلسیم- سولفات و سدیم- کلر همراه می‌باشند. بر اساس نتایج به دست آمده، موقعیت­ زون­های آلودگی یاد شده با موقعیت گسل­های اصلی منطقه انطباق دارد و این گسل­ها با انتقال آب­های شور سولفاته و کلروره از بخش­های مختلف در زیرزمین و اضافه نمودن آنها به سطح اساس رودخانه، نقش مهمی را در آلودگی­های بوجود آمده ایفا می­کنند. شدت آلودگی­ها به اندازه­ای است که استفاده از آب رودخانه را برای مصارف کشاورزی با مشکل مواجه ساخته است.