کاربرد الکتروفورز دوبعدی در شناسایی منابع مقاومت و حساسیت بیماری زنگ زرد (Puccinia striiformis f. sp. tritici West.) در گندم نان (.Triticum aestivum L)

Abstract

بیماری زنگ زرد گندم ازجمله تنش‌های زیستی است که همه‌ساله کشاورزان زیادی را متحمل خسارت می‌نماید. مطالعه حاضر برای بررسی پاسخ پروتئینی گیاه گندم در حضور و عدم حضور بیماری زنگ زرد با کمک روش الکتروفورز دوبعدی صورت پذیرفت. شاخص‌های مقاومت نسبی شامل تیپ آلودگی، شدت بیماری، ضریب آلودگی، سطح زیر منحنی توسعه بیماری و نرخ آلودگی ظاهری ازجمله شاخص‌هایی هستند که برای شناسایی مقاومت یا حساسیت ارقام مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند در این مطالعه، ابتدا شاخص‌های مذکور برای 14 رقم گندم نان طی سه قرائت 7 روزه به‌دست آمدند. ارقام با استفاده از تجزیه خوشه‌ای مبتنی بر شاخص‌های مقاومت، به سه گروه حساس، مقاوم و نیمه‌مقاوم تقسیم‌، دو رقم پیشگام و شهریار به‌ترتیب به‌عنوان مقاوم‌ترین و حساس‌ترین ارقام شناخته شدند. تغییرات در الگوی بیان پروتئین‌ها با استفاده از روش الکتروفورز دوبعدی در دو رقم مذکور موردبررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه آماری نشان داد، که از مجموع 442 لکه پروتئینی تکرارپذیر، 27 لکه پروتئینی، تغییر بیان نشان دادند. از کل پروتئین‌های دارای تغییر بیان معنی‌دار، 17 لکه دچار افزایش بیان و 10 لکه دچار کاهش بیان شدند. به‌طور‌کلی، نتایج به‌دست آمده از این مطالعه نشان داد که تفاوت در الگوی پروتئوم دو رقم مقاوم و حساس گندم می‌تواند تغییر در میزان بیان آنزیم‌ها و پروتئین‌های درگیر در مقاومت را نشان دهد.