تأثیر ساکارز و هورمون بر ریزغده‌زایی سه رقم سیب‌زمینی در کشت درون شیشه‌ای

Abstract

هدف از این مطالعه ارزیابی تأثیر رقم، ساکارز و هورمون بر ریزغده‌زایی سیب‌زمینی در شرایط کشت درون شیشه‌ای بود. بدین منظور آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بر روی سه رقم سیب‌زمینی به‌نام‌های آگریا، مارفونا و ساتینا انجام شد. در این تحقیق، چهار سطح ساکارز (40، 60، 80 و 100 گرم در لیتر) در ترکیب با دو محیط فاقد هورمون و استفاده از هورمونBAP و NAA (غلظت10 و 5/0 میلی‌گرم در لیتر) بر روی ریز نمونه­های ارقام مذکور مورد مطالعه قرار گرفت. دوازده هفته پس از شروع کشت تعداد، وزن، قطر و تعداد چشم ریزغده‌ها اندازه‌گیری گردید. نتایج تجزیه واریانس اختلاف معنی‌داری بین ارقام، سطوح ساکارز و هورمون برای همه صفات مورد مطالعه نشان داد. در این آزمایش، رقم ساتینا بیش‌ترین مقادیر را برای تمامی صفات نشان داد درحالی‌که رقم مارفونا برای کلیه صفات به استثنای تعداد ریزغده که نسبت به رقم آگریا برتری داشت، کم‌ترین مقادیر را دارا بود. در بین سطوح مختلف ساکارز بهترین پاسخ از کاربرد 80 گرم در لیتر به‌دست آمد و مقادیر 60، 40 و 100 گرم به‌ترتیب در مراتب بعدی قرار داشتند. اگر چه غده‌زایی در غیاب هورمون انجام شد اما افزودن هورمون به محیط‌کشت موجب ارتقاء عملکرد غده‌زایی گردید. به‌طورکلی نتایج نشان داد که بیش‌ترین تعداد، وزن و قطر ریزغده و تعداد چشم در رقم ساتینا، غلظت 80 گرم بر لیتر ساکارز در شرایط استفاده از 10 میلی‌گرم در لیتر BAP و 5/0 میلی‌گرم در لیتر NAA حاصل شد.