بررسی اثر نوع درپوش و تعداد دفعات واکشت بر باززایی مستقیم میخک (Dianthus caryophyllus L.)

Abstract

در این مطالعه، جهت بررسی اثر نوع درپوش و تعداد دفعات واکشت بر میزان تکثیر و شیشه‌ای شدن (Vitrification) ارقام Prado Aquila Kgr و Mondeo Kgr میخک، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 تکرار انجام شد. ریزنمونه‌های جوانه جانبی در محیط ‌کشت MS حاوی 2 میلی‌گرم در لیتر BA و 1/0 میلی‌گرم در لیتر NAA کشت گردیدند. تیمارهای آزمایش شامل انواع مختلف درپوش (فویل آلومنیومی، پارافیلم، سلفون و درپوش کاغذی) و تعداد دفعات واکشت (کشت اولیه و دو مرحله واکشت) و رقم (دو رقم) بود. نتایج آزمایش نشان داد که بیش­ترین تعداد جوانه رشد یافته در رقم (4/8)Prado Aquila Kgr در واکشت دوم و تیمار درپوش فویل و در رقم Mondeo Kgr در واکشت اول و تیمار درپوش پارافیلم (6/8) مشاهده گردید. هم­چنین در هر دو رقم بیش­ترین میزان شیشه‌ای شدن در واکشت دوم و تیمار درپوش فویل و کم­ترین میزان آن در کشت اولیه ریزنمونه‌های جوانه جانبی و تیمار درپوش کاغذی مشاهده شد. با این وجود گیاهان باززایی شده در تیمار درپوش سلفونی و کاغذی کیفیت مطلوبی نداشتند اما کاربرد درپوش پارافیلم باعث افزایش باززایی گیاهچه‌ها و کاهش میزان شیشه‌ای شدن آن­ها گردید. با توجه به اینکه گیاهچه‌های شیشه‌ای شده به علت رشد غیرطبیعی، درصد زنده‌مانی کمی دارند و طی مراحل سازگاری از بین می‌روند، بنابراین با در نظر گرفتن میزان شاخه‌زایی و میزان شیشه‌ای شدن آن­ها، برای به دست آوردن بیش­ترین شاخه طبیعی، کاربرد درپوش پارافیلم در واکشت اول برای رقم Mondeo Kgr و کاربرد درپوش فویل آلومینیومی در واکشت دوم برای رقم Prado Aquila Kgr توصیه می‌شود.