بررسی تنوع ژنتیکی سیب¬های بومی ایران با استفاده از نشانگر SSR

Abstract

تنوع ژنتیکی 44 رقم سیب از مناطق مختلف ایران به کمک 16 جفت نشانگر ریزماهواره مورد ارزیابی قرار گرفت. در کل 45 آلل در بین ارقام شناسایی شد. تعداد آلل­ها در هر مکان ژنی از2 تا 5 عدد متغیر و با متوسط 8/2 بود. میانگین تعداد آلل موثر 2/2، میانگین هتروزیگوسیتی مورد انتظار و مشاهده شده به­ترتیب 52/0 و 45/0 برآورد گردید. با توجه به آزمون کای اسکور در هر مکان ژنی نتیجه­گیری گردید که جمعیت مورد مطالعه از تعادل هاردی- واینبرگ پیروی نمی­کند. محتوی اطلاعات چند شکل از 18/0 تا 76/0 متغیر بود که دلالت بر ظرفیت بالای برخی نشانگرها در تفکیک و تمایز افراد دارد. بر اساس تجزیه خوشه­ای به روش UPGMA ارقام مورد مطالعه در دو گروه اصلی قرار گرفتند. بر این اساس بیش­ترین شباهت ژنتیکی بین ارقام״سلماس 4״ و״دیررس مشهد״ و کم­ترین میزان آن بین ارقام ״مشکی دماوند 2״ و״سیفه شیرین״ مشاهده گردید. نتایج حاصل از این پژوهش می­تواند در اتخاذ تدابیر اصلاحی سیب مفید واقع شود. در مطالعات تنوع ژنتیکی و اصلاح سیب، به­علت طولانی بودن دوره نو نهالی و وجود شرایط ویژه درختان میوه، به­نظر می­رسد که استفاده از نشانگرها با درجه چند شکلی بالا و درعین حال متصل به صفات خوب مفید خواهد بود.