اندیشه ارمانگرای غزالی

Abstract

بحث نظامهای فکری سیاسی-اسلامی یا ظهور و سقوط این نظامها موضوع مباحث متنوع بوده و اغلب با نگاهی شرقشناسانه به آنها پرداخته شده است.در حالی که به نظر می‌رسد نگاهی درونی و اصالت‌بخش به‌ فرهنگ اسلامی و سنت می‌تواند تبیین تازه‌ای از این مباحث ارائه دهد.از این زاویه فهم و نقد اندیشه سیاسی‌ سنتی ایرانی-اسلامی یکی از اساسی‌ترین تلاشهای فکری کنونی باید باشد.این مقاله با چنین رویکردی‌ سعی دارد در مقابل دیدگاه واقعگرایانه بر بعد آرمانگرایانه اندیشه غزالی تأکید کند و برخلاف نوشته‌هایی‌ که غزالی را سیاستنامه‌نویس می‌دانند،معتقد است حتی در سیاسی‌ترین آثار نیز،غزالی شریعت‌نامه‌نویسی‌ است که اصلاح جامعه را از خلال اندرزها و توصیه‌های اخلاقی پی می‌گیرد.البته از نقش سلطان بعنوان‌ محوری‌ترین مقوله گفتمان سیاسی سنتی نیز غافل نیست،به‌طوری که اصلا را شرط اصلاح دنیا و آخرت مردم می‌داند.