بررسی مقایسه ای بحران دموکراسی و تاثیر آن بر رفتار سیاسی شهروندان در دموکراسی های سه گانه اروپا، آمریکای شمالی و ژاپن

Abstract

در پی وقوع انقلاب های علمی، صنعتی و سیاسی در اروپا بین سده های 17 تا 19 شالوده های فکری حاکمیت موروثی رژیم های سیاسی سست شد و مشروعیت دولت هر چه بیشتر بر پایه ی حاکمیت "اراده ی مردم "استوار شد. نخستین بار اندیشمندان مدرنیته بویژه اصحاب قرار داد این ایده را به شکلی منسجم مطرح کردند و بعد ها"ماکس و بر" این تحول را به مثابه تضاد بین حاکمیت سنتی و حاکمیت قانونی_عقلانی مفهوم پردازی کرد. این ایده ی دموکراتیک در فرآیند تاریخی دو سده ی اخیر راه تکامل خود را پیمود وبا تسلیم شدن رژیم های غیر دموکراتیک نازیستی و فاشیستی در برابر دموکراسیهای غربی در نیمه ی سده ی بیستم و نهایتاً فروپاشی نظام کمونیستی شوروی در واپسین سالهای همین سده، به نظر می رسید به اوج کامیابی خود دست یافته باشد؛ اما این اندیشه و سامانۀ سیاسی بر آمده از آن که خود را تنها شکل مشروع مدیریت سیاسی جوامع تلقی می نمود. اکنون با چالش ها و معضلات اساسی روبرو شده است.به طوری که علاوه بر انتقادات وارد شده از سوی مکاتب رقیب در چند دهۀ اخیر نظریه پردازان مشهور غرب مانند هانتینگتون، پا تنام، دالتون، نوریس، هابرماس و جز آن با تعابیر خاصی چون بحران مشروعیت، کسری اعتماد عمومی، انقباض و رکود سیاسی و مهمتر از همه "بحران دموکراسی" نگرانی شدید خود را از این وضعیت ابراز کرده در پی ارائهی راه کار برای حل این معضل برآمده اند. در نوشتار حاضر ریشه ها و زمینه های شکل گیری این بحران و پیامدهای آن بر رفتار سیاسی شهروندان در دموکراسی ها صنعتی پیشرفته بررسی شده است