طراحی مدل تحلیل آینده‌نگر جهت ارزیابی عملکرد کمی سیستم برنامه‌ریزی منابع سازمان

Abstract

یکی از عوامل اصلی شکل­گیری سیستم­های برنامه­ریزی منابع سازمانی، الزام یکپارچگی در سطوح داخلی و خارجی سازمان به‌منظور زنده ماندن در بازارهای رقابتی است. این سیستم‌ها از یک‌سو با کمک به افزایش سرعت و دقت ثبت اطلاعات سازمان‌ها و فراهم آوری امکان گزارش‌گیری سریع از اطلاعات ثبت‌شده برای مدیران از سویی دیگر، توانسته‌اند محبوبیت زیادی را در سازمان‌ها کسب کنند. ثبت، نگهداری و بازیابی اطلاعات یکپارچه و قابل‌اعتماد در سراسر سازمان عامل دیگری است که بر نفوذ این‌گونه سیستم‌ها در سازمان‌ها اثرگذار بوده است. بااین‌حال بحث در مورد هزینه‌های سنگین خریداری و پیاده‌سازی این‌گونه سیستم‌ها میان واحدهای مالی و فناوری اطلاعات سازمان‌ها همواره چالشی بر سر راه توسعه استفاده از نرم‌افزارهای برنامه‌ریزی منابع سازمانی در سازمان‌ها بوده است؛ بنابراین در چنین شرایطی ارائه شواهدی دال بر کارآمدی یا ناکارآمدی این‌گونه سیستم‌ها در قالب یک مدل تحلیلی با رویکرد آینده‌نگر و با استفاده از شاخص‌های کمی جهت رفع تضادهای مذکور ضروری به نظر می‌رسد. باید بپذیریم که اگر دورنمایی شفاف، اطلاعات دقیق و کمی مبتنی بر شاخص‌های عملکردی سازمان، در اختیار افراد تصمیم‌گیرنده در سازمان قرار گیرد، دیگر اختلاف بر سر چنین مسائلی بی‌معنا خواهد شد؛ اما سؤال دیگری مطرح می‌شود و آن اینکه چه ابزاری توان فراهم ساختن چنین اطلاعات ارزشمندی را دارد؟ مدل‌های آینده‌نگر در ترسیم تصویر احتمالی از آینده، با توجه به شرایط و متغیرهای موجود، بسیار توانمند بوده و با ایجاد یک دورنمای قابل‌پذیرش از سوی تمامی ذینفعان، می‌تواند راهگشای مسئله ما باشد و اماواگرهای استفاده یا عدم استفاده از سیستم برنامه‌ریزی منابع سازمان که ناشی از نبود اطلاعاتی دقیق و کمی که بتواند منفعت یا مضرات احتمالی را شفاف و با خط‌کشی از جنس شاخص‌های عملکردی کمی سازمانی بیان کند را به پایان ‌رساند. پژوهش حاضر داده‌های کمی موثق و دستکاری‌نشده سازمانی خام موجود در پایگاه داده سیستم‌ برنامه‌ریزی منابع سازمان را استخراج کرده و مدلی تحلیلی آینده‌نگر کمی را بر مبنای آن طراحی نموده است تا بتواند پاسخی شفاف، اطلاعاتی دقیق و کمی مبتنی بر شاخص‌های عملکردی سازمان به سؤالات موجود بدهد. کاری که مشابه آن در خصوص این مسئله پیش‌تر مشاهده نشده است.