قیمت‌گذاری بیمه شاخص بارندگی برای محصولات گندم و جو دیم در شهرستان هشترود

Abstract

بیمه محصولات کشاورزی سازوکاری مناسب برای ایجاد ثبات در درآمد تولیدکنندگان است؛ اما با توجه به مشکلاتی نظیر اطلاعات نامتقارن، «بیمه» ابزاری هزینه‌بر به ‏شمار می‏ رود. بارندگی نسبت به سایر عوامل اقلیمی بیشتر‌ین تأثیر را در تولید کشاورزی دارد. گندم و جو عمده‌ترین محصولات کشاورزی شهرستان هشترود محسوب می‌شوند. در مطالعه حاضر، با استفاده از تابع غرامت و تابع هزینه خسارت توزیع لگ- لجستیک، به قیمت‌گذاری بیمه شاخص بارندگی برای محصولات گندم و جو دیم در شهرستان هشترود پرداخته شد. آمار عملکرد گندم و جو دیم و بارندگی طی سال‌های 94-1370، به ‏ترتیب، از سازمان جهاد کشاورزی و اداره کل هواشناسی استان آذربایجان شرقی جمع‌آوری شد. نتایج تابع غرامت نشان داد که در سال‌های زراعی 79-1378 و 87-1386، با میزان بارندگی سالانة کمتر از حد تعیین‏شده (225 میلی‌متر)، غرامت به‏صورت کامل و برابر با حداکثر سطح تعهد بیمه‌گر پرداخت شده بود. همچنین، نرخ حق بیمه معادل هجده درصد و حق بیمه‌های منصفانه در چهار سطح پوشش محاسبه شد؛ این مقدار در سال زراعی 94-1393 در سطح پوشش هشتاد درصد برای محصول گندم 2568641 ریال و برای محصول جو 1/2410948 ریال به‏دست آمد. نتایج نشان داد که حق بیمه‌های محاسبه ‏شده برای هر دو محصول از حق بیمه‌های فعلی بیشتر بود. از این‏رو، پیشنهاد می‌شود که به ‏منظور کاهش ناکارآمدی صندوق بیمه محصولات کشاورزی، حق بیمه‌های محاسبه ‏شده مورد توجه سیاست‌گذاران و متولیان بخش کشاورزی قرار گیرد.