تدوین الگوی ترتیبات نهادی مناسب برای مدیریت یکپارچة منابع آب

Abstract

سیستم مدیریت منابع آب در کشور بیشتر به‌دنبال حل مسئلة کمبود آب از طریق مسائل فنی- مهندسی، انتقال آب، سدسازی و طرح‌های سازه‌ای است در حالی که مشکل اصلی منابع آب در کشور، به وجود حکمرانی بد و نامطلوب و سیستم مدیریتی ناکارآمد مربوط می‏شود. ترتیبات نهادی نامناسب، مدیریت ازهم‌گسسته، نبود شفافیت و عدم مشارکت ذی‌نفعان در مدیریت از جمله ویژگی‌های نظام حکمرانی فعلی منابع آب در کشور است. هدف از مطالعة حاضر، تدوین الگوی ترتیبات نهادی در مدیریت یکپارچة منابع آب در سطح کلان می‎باشد. به این منظور، با استفاده از روش تحلیلی داده‌بنیاد و مصاحبه با استادان، کارشناسان و صاحب‌نظران و انجام تحلیل‌های مربوط، الگوی نهایی ترتیبات نهادی همراه با جزئیات آن برای حکمرانی مطلوب‌تر منابع آب تدوین شد. از مهم‌ترین نتایج و پیشنهادهای این الگو می‌توان به تدوین چیدمان نهادی مناسب، یکپارچه‌سازی مدیریت در سطح کلان، واگذاری مدیریت به مردم در سطح حوضة آبریز، افزایش شفافیت و پاسخگویی، مشارکت ذی‌نفعان در نظارت و اجرا، شیوه‌های جدید آبیاری و کشت، توجه بیشتر به اقدامات آبخیزداری و پخش سیلاب، انجام آمایش سرزمین و تعیین الگوی کشت متناسب با شرایط هر منطقه اشاره کرد.