بررسی واکنش کشاورزان به سیاست‏های آب کشاورزی در زیر‎بخش زراعت شهرستان خرم‏آباد با استفاده از رهیافت برنامه‏ریزی ریاضی مثبت (PMP)

Abstract

مطالعۀ حاضر با هدف مدیریت منابع آب در بخش کشاورزی انجام شد. در این راستا، سیاست‌های آب کشاورزی با استفاده از برنامه‌ریزی ریاضی مثبت در 8 سناریو بر الگوی کشت محصولات زراعی استراتژیک شهرستان خرم‌آباد در سال زراعی 1391 -92 اعمال گردید. سناریوها شامل افزایش 200، 300، 400و 500 درصد در قیمت آب، کاهش 20 و 30 درصد در مقدار آب در دسترس و اعمال سیاست ترکیبی افزایش 100 درصدی در قیمت همراه با کاهش 10 و 20 درصدی در مقدار آب بود. طبق نتایج، در سیاست افزایش قیمت آب تا 500 درصد، سطح زیرکشت محصولات آبی کاهش و در مقابل، سطح زیرکشت محصولات دیم افزایش یافت. بیشترین کاهش مربوط به محصولات آبی کلزا و لوبیا قرمز با 31/0 و 2/0 درصد بود که حساسیت بالایی به افزایش قیمت آب نشان دادند. در کل، تغییر در الگوی کشت از محصول آبی به دیم انجام گرفت و صرفه‌جویی در مصرف آب در حد بسیار کم به اندازه 03/0 درصد رخ داد. در سیاست کاهش آب در دسترس، الگو به محصولات با بازده بالا و مصرف نهاده آب کمتر اختصاص یافت و صرفه‏جویی قابل توجه در مقدارآب تا 84/35 درصد صورت گرفت. بر اساس نتایج، پیشنهاد شد برای تأثیرگذاری بیشتر، سیاست افزایش قیمت به صورت پلکانی و تدریجی همراه با برنامۀ اعطای تسهیلات برای تبدیل روش آبیاری از سنتی به مدرن اجرا شود.

طبقه‌بندی JEI: B21، B41، CO2، C6، C61، D28، D78، O13، O1، O18