اندازه‌گیری انواع کارایی در واحدهای پرورش جوجه گوشتی استان فارس

Abstract

هدف از انجام این مطالعه، تعیین کارایی واحدهای جوجه گوشتی استان فارس با استفاده از روش تحلیل فراگیر داده‌ها (DEA) است. به این منظور بعد از تکمیل پرسشنامه در سال 1388 برای واحدهای منتخب جوجه­گوشتی، انواع کارایی شامل کارایی فنی، تخصیصی، اقتصادی و کارایی مقیاس اندازه­گیری شد. میانگین کارایی فنی کل تولیدکنندگان 88 درصد محاسبه شد که نشاندهنده این است که واحدهای پرورش مرغ گوشتی استان فارس بدون افزایش­ظرفیت­خود و با استفاده از امکانات­موجود و در دسترس و در صورت­اعمال برنامه­ریزی بهتر می­توانند خروجی خود را تا 12/0 افزایش دهند. همچنین نزدیک به 57 درصد واحدهای نمونه­دارای ­کارایی­فنی­کل­بالاتر از رقم­میانگین­بوده‌اند. متوسط­کارایی مقیاس و کارایی­مدیریتی واحدهای منتخب به ترتیب 91/0 و 80/0 به دست آمد که نشان می‌دهد واحدهای مرغداری گوشتی استان فارس هم به لحاظ مقیاس و هم به لحاظ مدیریت، دارای فضای خالی (با فرض ثابت بودن سایر شرایط) هستند. با مقایسه کارایی فنی کل و مقیاس این نتیجه حاصل شد که بهره‌برداران به اندازه فعالیت بهینه دسترسی دارند ولی از نظر تولید دارای اختلاف بسیار با هم هستند. همچنین میانگین کارایی تخصیصی و کارایی اقتصادی برای مرغداران به ترتیب حدود 74 و 65 درصد به دست آمد. به‌علاوه، نتایج حاصل از مقایسه میانگین مصرف واقعی و مطلوب نهاده­ها در گروه مورد بررسی نشان می­دهد که در اکثر واحدهای منتخب، مصرف نهاده دان در حد قابل قبولی (بهینه) قرار ندارد و بنابراین، لزوم توجه به این مسئله در جهت افزایش کارایی واحدهای پروش جوجه گوشتی آشکار می­شود. طبقه‌بندی JEL: E23، Q12