اثر اعتبارات بر قیمت مسکن در ایران

Abstract

اهمیت نظام تأمین مالی مسکن تا اندازه­ای است که یکی از اقتصاددانان اهمیّت آن را در قرن حاضر به مانند اهمیّت ماشین بخار در فرآیند توسعه صنعتی ارزیابی می­ کند. ارتباط مابین قیمت مسکن و تسهیلات اعتباری یکی از مهم­ترین دلمشغولی سیاستگذاران را تشکیل می­ دهد و اجرای سیاست ­های تسهیلات اعتباری بدون توجه به مبانی نظری و اثرات آن بر تورم و رشد بخش می ­تواند نتایج زیانباری را در اقتصاد مسکن و کل اقتصاد کشور به دنبال داشته باشد. وجود ارتباط بین تسهیلات مسکن و قیمت مسکن به معنای آن نیست که برای کنترل قیمت مسکن باید اعطای تسهیلات مسکن محدود و کنترل شود، بلکه موضوع مهم آن است که عملکرد نظام تسهیلات اعتباری مسکن به گونه­ای باشد که ضمن کمک به رشد و توسعه بلندمدت بخش مسکن، از اثرات سوء و مخرب اقتصادی و اجتماعی آن پرهیز به عمل آید. الگوی انتخابی این مقاله، در خصوص اثرگذاری اعتبارات اعطایی بانک­ ها بر قیمت مسکن برگرفته از مدل گریف و هاوس (2000) است. هدف این تحقیق بررسی اثر اعتبارات اعطایی بانک­ها بر قیمت مسکن با عنایت خاص بر آخرین شوک اتفاق افتاده در 1385-86 می­باشد. معادلات با استفاده از الگوی خودتوضیح برداری با وقفه های گسترده (ARDL) و بر مبنای داده­ های فصلی دوره 1370- 86 برآورد شده است. نتایج حاصل از برآوردها بیانگر آن است که، رابطه مثبت و معنی­داری بین تسهیلات اعطایی بانک ­ها به بخش مسکن و قیمت مسکن هم در کوتا­ه­ مدت و هم در بلندمدت وجود دارد و همچنین رابطه علّی یک طرفه از طرف تسهیلات به قیمت مسکن برقرار می­باشد. کشش ­های برآورد شده حکایت از تفاوت میزان اثرگذاری متغیرها در دوره­ های افزایش و کاهش قیمت دارد با این وجود افزایش تقاضا از طریق رشد جمعیت اثر شدیدتری بر قیمت مسکن خواهد داشت و در مقابل مؤثرترین سیاست جهت فایق آمدن بر رکود بخش مسکن توسعه تسهیلات اعتباری می باشد.