ارزیابی کارایی نمونه‌گیر BSNE و ظرفیت انتقال‌پذیری ذرات رسوب حاصل از فرسایش بادی با استفاده از آزمایش تونل باد

Abstract

پژوهش حاضر با هدف بررسی کارایی نمونه‌گیر BSNE در تله‌اندازی ذرات رسوب حاصل از اعمال سرعت‌های مختلف باد بر روی خاک‌های با توزیع اندازه ذرات متفاوت و همچنین معرفی پارامتری جدید با عنوان انتقال‌پذیری ذرات رسوب در ارتفاع‌های مختلف با استفاده از آزمایش تونل باد انجام شد. سه سرعت باد شامل 6، 10 و 14 متر بر ثانیه در ارتفاع 40 سانتی‌متری بر روی سطحی به طول 7 متر از سه نمونه خاک (با حداکثر اندازه ذرات 2، 75/4 و 8 میلی‌متر (D2mm، D4.75mm و D8mm) ایجاد و رسوب تولیدی با استفاده از نمونه‌گیر BSNEدر ارتفاع‌های 10، 30، 50، 70 سانتی‌متر جمع‌آوری شد. نتایج نشان داد با افزایش ارتفاع، مقدار رسوب انتقال یافته به صورت نمایی کاهش می‌یابد. با افزایش سرعت باد، مقدار رسوب تولیدی افزایش و با بزرگ‌تر شدن اندازه ذرات خاکدانه، مقدار آن کاهش یافت. شدت انتقال ذرات در نزدیک بستر برای خاک‌های D2mm، D4.75mm و D8mm به‌ترتیب بین 28/0 تا 11/2، 19/0 تا 06/1 و 23/0 تا 65/0 گرم بر سانتی‌مترمربع در دقیقه متغیر بود. کارایی نمونه‌گیر رسوب بسته به سرعت‌های مختلف باد و اندازه ذرات متفاوت خاک، بین 53 تا 82 درصد نوسان داشت. همچنین مشخص گردید که با افزایش ارتفاع از سطح، میزان انتقال‌پذیری ذرات رسوب در واحد سرعت باد، بطور نمایی کاهش می‌یابد. یافته‌ها بیانگر این مطلب نیز بود که در بین کلاس‌های مختلف اندازه ذرات رسوب، برای نمونه‌گیرهای منتخب در دو ارتفاع 10 و 30 سانتی‌متر، ذرات در دامنه اندازه 125 تا 500 میکرون، بیشترین انتخاب‌پذیری را دارند.