عوامل موثر بر نیت پذیرش فناوری‌های پاک در تعاونی گلخانه‌داران بندرعباس (مورد مطالعه : روش‌های کنترل بیولوژیک)

Abstract

آفت‌کش‌ها نقش عمده‌ای در مدیریت آفات در کشاورزی ایفا می‌کنند. با وجود اثرات مثبتی که آفت‌کش‌ها برای کشاورزی و رفاه انسان داشته است، استفاده از آنها خطرات مختلفی برای سلامت انسان، موجودات غیر هدف و محیط زیست به عنوان یک کل به همراه داشته است. استفاده از روش‌های کنترل بیولوژیکی می‌تواند به عنوان یکی از روش‌های جایگزین توسط کشاورزان مورد استفاده قرار گیرد. این مطالعه به بررسی عوامل مؤثر بر تمایل یا نیات رفتاری گلخانه داران در ارتباط با استفاده از روش‌های کنترل بیولوژیک پرداخته است. برای این بررسی، از نظریه رفتار برنامه ریزی شده (TPB)، به عنوان یکی از پرکاربردترین نظریات در بررسی ارتباط بین نگرش و عمل استفاده گردید. جامعه آماری مطالعه را گلخانه داران شهرستان بندرعباس به تعداد 300 نفر تشکیل می‌دادند. تعداد اعضای نمونه به روش نمونه گیری تصادفی (N=110) انتخاب شدند. روایی ظاهری پرسشنامه توسط اعضای هیات علمی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان و پایایی پرسشنامه نیز با انجام مطالعه پیش آزمون با استفاده از آزمون کرونباخ آلفا (83/0-68/0) مورد تأیید قرار گرفت. نتایج نشان داد که نگرش، کنترل رفتاری درک شده و هنجارهای ذهنی در مجموع قادرند، 49 درصد از تغییرات متغیر نیت یا تمایل را تبیین کنند. همچنین، نتایج نشان داد که هنجارهای ذهنی گلخانه‌داران، پیش بینی کننده اصلی نیت آنان جهت استفاده از روش‌های کنترل بیولوژیکی بود. مطالعه حاضر توجیهی برای استفاده از ابعاد نگرش، کنترل رفتاری درک شده و هنجارهای ذهنی در سیاست و تصمیم گیری‌ها به منظور تشویق گلخانه داران به استفاده از روش‌های کنترل بیولوژیکی فراهم می‌کند.