مقایسه روش‌های کاشت مکانیزه گندم در خاک‌ شور

Abstract

<strong>در ایران، شوری مسأله ­ای فراگیر و محدودکننده تولیدات کشاورزی است، به‌طوری‌که بخش وسیعی از مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور دارای خاک شور و سدیمی با درجات مختلف است. خاک‌ و آب‌ شور از منابعی هستند که با مدیریت صحیح و با شناخت کامل مسأله می‌توان از آن‌ها استفاده لازم را برد. این تحقیق با هدف ارزیابی کارایی ماشین خطی‌کار کف‌کار برای کاشت مکانیزه گندم در خاک‌های شور حاشیه دریاچه ارومیه اجرا شده است. تیمارهای آزمایشی شامل: الف) کاشت با خطی‌کار در کف جویچه‌های با عرض 60 سانتی‌متر، ب) کاشت با خطی‌کار در کف جویچه‌های با عرض 100 سانتی‌متر، ج) کاشت با خطی‌کار در زمین هموار و آبیاری غرقابی است. برای تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها از طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار استفاده شد. روش‌های کاشت از نظر شاخص‌های درصد سبز شدن بذرها، عملکرد دانه و اجزای عملکرد گندم، مقدار آب مصرفی، بهره‌وری مصرف آب و نحوه توزیع شوری خاک پس از هر دور آبیاری ارزیابی و مقایسه شدند. طبق نتایج به‌دست ‌آمده، تیمارهای آزمایشی روش‌های کاشت در هیچ‌یک از شاخص‌های اندازه‌گیری شده با هم اختلاف معنی‌دار (در سطح 5 درصد) نداشتند. با کاهش عرض جویچۀ آبیاری از 100 به 60 سانتی‌متر، شوری خاک در کف جویچه 37 درصد کاهش یافت. مشخص شد میانگین بهره‌وری مصرف آب در روش کاشت در جویچۀ 60 سانتی‌متری حدود 40 درصد نسبت به میانگین بهره‌وری مصرف آب در تیمارهای دیگر بیشتر است. نتایج تحقیق نشان می­دهد روش کاشت گندم با خطی­کار در کف جویچه­ های 60 سانتی‌متری می­تواند در مناطق نیمه‌خشک با خاک‌های شور توصیه شود.</strong>