بررسی وضعیت موجود و تعیین شاخص های مکانیزاسیون برنج (مطالعه موردی در استان مازندران)

Abstract

نیل به خودکفایی محصول برنج در کشور جز با بررسی وضعیت موجود مکانیزاسیون برنج مقدور نیست. این تحقیق به منظور تعیین وضعیت موجود مکانیزاسیون برنج و ارائۀ راهکارهای لازم برای بهبود آن انجام شد تا امکان خودکفایی در تولید این محصول استراتژیک فراهم آید. داده ها با تکمیل پرسشنامه، مراجعه به منابع آماری موجود، و بررسی های میدانی جمع آوری شد. با استفاده از اطلاعات به‌دست آمده، درجه مکانیزاسیون، سطح مکانیزاسیون، ظرفیت مکانیزاسیون، بازده اقتصادی مکانیزاسیون، بازده مزرعه‌ای ماشین، توان اجرایی بالقوۀ ماشینی، روزها و ساعات کاری، و ضریب بهره‌وری ماشین محاسبه شد. نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان می دهد که درجه مکانیزاسیون خاک ورزی اولیه و ثانویه در استان مازندران 7/99 و 3/99 درصد، کاشت با نشاکار 69/22 درصد، و برداشت مکانیزه برنج با دروگر و کمباین برنج 8/72 درصد است. کمترین درجه مکانیزاسیون تولید برنج برای وجین 8 درصد به‌دست آمد. سطح مکانیزاسیون محاسبه شده برای برنج‌کاری در استان مازندران 63/2 اسب بخار بر هکتار محاسبه شد. میانگین بازده اقتصادی مکانیزاسیون تولید برنج در استان مازندران 87/1 تن بر اسب بخار و متوسط ظرفیت مکانیزاسیون برنج استان 235 اسب بخار- ساعت بر هکتار تعیین شد.