انتخاب حالت بهینه استخراج مایع‌سلومیک توتیای‌دریایی (Echinometra mathaei) خلیج‌فارس و شناسایی برخی رنگدانه‌های نفتاکینونی آن

Abstract

حفره بدن توتیای‌دریایی با مایع‌سلومیک پر شده که محیط مایع بدن را تشکیل می‌دهد. رنگدانه نفتاکینون موجود در مایع‌سلومیک توتیا، دارای خواص زیستی متعددی از جمله خاصیت ضد‌باکتریایی، ضد‌‌جلبکی و ضد‌اکسیدانی می‌باشد. هدف از مطالعه حاضر، یافتن بهترین حالت استخراج مایع‌سلومیک و استخراج سلول‌های آزاد و سلوموسیت‌لیزات از مایع‌سلومیک توتیای‌دریایی گونه Echinometra mathaei، شناسایی و سنجش کمی و کیفی رنگدانه‌های نفتاکینونی می‌باشد. استخراج مایع‌سلومیک با چهار حالت مختلف انجام شد. کمیت ترکیبات نفتاکینونی هر چهار حالت نیز به کمک روش طیف سنجی محاسبه و سپس کیفیت آن‌ها با استفاده از LC-MS ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که بهترین حالت استخراج مایع‌سلومیک، استفاده از حالت بافره است، که می‌توان آن را برای سنجش فعالیت‌های زیستی به‌کار برد. هم‌چنین، نتایج حاصل از شناسایی کمی و کیفی رنگدانه‌های موجود در سلول‌های آزاد و سلوموسیت‌لیزات نشان داد که بیش‌ترین رنگدانه‌ها از نظر کمی، به‌ترتیب، اسپینوکروم A، B، C و اکینوکروم A می‌باشند که نتایج حاصل از LC-MS نیز این یافته‌ها را تاییدکرد. نتایج حاصل از این مطالعه نیز نشان داد که مایع‌سلومیک توتیای‌دریایی E. mathaei به علت دارا بودن رنگدانه‌های مختلف و با توجه به نقش هر یک از آن‌ها، می‌تواند در صنایع دارویی مورد استفاده قرار گیرد.