نقش هنر عمومی در آفرینش مکان‌های شهری، مورد مطالعاتی: بوستان ملت و آب‌وآتش تهران

Abstract

در دورانی که شاهد مجموعه‌ای از تحولات در زمینه‌های دموگرافیک، تکنولوژیک، اقتصادی، سیاسی و غیره هستیم، توجه به ترمیم و ارتقاء کیفیت زندگی شهری از طریق بهبود و توسعه ویژگی‌های منحصر‌به فرد مکان‌های شهری از طریق هنرهای مردمی و عمومی ضروری می‌نماید. پژوهش حاضر با هدف پشتیبانی از سیاست‌های فرهنگی مردم‌محور، ضمن در نظر گرفتن نقش فعالیت‌های هنری و هنر عمومی در ارتقاء کیفی فضاهای شهری، سعی در تبیین رابطه و نقش هنر عمومی در آفرینش مکان‌های شهری دارد. به دنبال پاسخ به این سؤال اساسی می‌باشد که هنر عمومی بر روی چه ابعادی از آفرینش مکان تأثیرگذار است؟ این تأثیر از چه طریقی و به‌واسطه چه عناصر و ابزاری نمود می‌یابد؟ دیدگاه مقاله نیز بر این فرض استوار است که همبستگی خاصی میان هنر عمومی با ابعاد آفرینش مکان نظیر: فعالیت، فرم و معنا وجود دارد. بر این اساس دو نمونه از بوستان‌های مهم شهری تهران (بوستان آب‌و‌آتش و بوستان ملت) که دارای قابلیت مناسب جهت ارزیابی هنر عمومی می‌باشد، انتخاب شده است. نوع تحقیق، پژوهشی– کاربردی و روش کار پیمایشی و از طریق پرسش‌نامه می‌باشد. حجم نمونه 100 نفر که به‌صورت تصادفی انتخاب و اطلاعات از طریق نرم‌افزار Amos20، مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش مبین تأثیر هنر عمومی در هر یک از مؤلفه‌های اصلی آفرینش مکان و روابط موجود بین این مؤلفه‌ها می‌باشد. همچنین نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که موفقیت برنامه‌های هنر عمومی در آفرینش مکان‌های شهری در گرو احترام به فضای در نظر گرفته شده برای آن‌ها و برقراری ارتباط با مردم است.