گونه شناسی ساختار کالبدی-کارکردی معماری مسکونی استان گلستان

Abstract

محیط طبیعی یکی از مهم ترین پدیده‌های مؤثر در چگونگی شکل گیری ساختار معماری بومی و سنّتی بوده است. فن آوری های محدود گذشته سبب می شد که در طراحی و ساخت این واحدها بیشترین بهره برداری از عوامل محیطی صورت گیرد. در معماری مسکونی بومی استان گلستان به دلیل شرایط متنوع محیطی، گون ههای مختلفی شکل گرفته است که موضوع مورد بررسی در این پژوهش می باشد. هدف از این پژوهش شناخت و سپس گونه شناسی واحدهای مسکونی در استان گلستان است؛ با طرح این پرسش که خانه های بومی این استان را براساس ویژگ یهای محیط جغرافیایی و شهری به چند گونه می توان طبقه بندی کرد؟ چارچوب نظری تحقیق براساس نقش خصوصیات محیط طبیعی محلی و همچنین محیط شهری در چگونگی شک لگیری واحدهای مسکونی استوار است. روش تحقیق توصیفی، تحلیلی و تطبیقی بوده است. گردآوری اطلاعات به دو شکل اسنادی و میدانی صورت گرفت، به این ترتیب که پاره ای از اطلاعات لازم، نخست به صورت اسناد گردآوری شد و سپس طی سه سفر به نقاط مختلف استان، نمونه های فراوانی گردآوری شد که شماری از آن ها پس از نخستین بررسی های توصیفی، طبقه بندی شدند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که با وجود آن که در سیمای کلی معماری بومی استان، نوعی وحدت و یکپارچگی وجود دارد، ولی میتوان به سبب برخی از پدیده ها، مانند ویژگ یهای اقلیمی محلی )خرده اقلیم ها(، محیط فرهنگی- اجتماعی و خصوصیات جمعیتی سکونتگا هها، انواع واحدهای مسکونی بومی این استان را به سه گونه واحدهای واقع در نواحی دشت، واحدهای واقع در نواحی کوهپایه‌ای و واحدهای مسکونی واقع در نواحی کوهستانی طبقه بندی کرد.