تنوع ژنتیکی جمعیت های جغرافیایی کرم ساقه خوار اروپایی ذرت Ostrinia nubilalis Hübner (Lep.: Crambidae) در ایران با استفاده ازنشانگرهای ریزماهواره

Abstract

<strong>چکیده</strong> کرم ساقه­خوار اروپایی ذرت Hübner <em>Ostrinia nubilalis</em> یکی از آفات مهم زراعی است که تقریبا در تمام مناطق ایران یافت می­شود. به­منظور بررسی تنوع جغرافیایی آفت، لاروهای آن از استان­های اردبیل، گلستان، کردستان، آذربایجان­شرقی و سیستان و بلوچستان طی سال­های 91 و 92 جمع­آوری شدند. در بررسی تنوع جغرافیایی، تعداد جایگاه­های چند­شکل 10 عدد و درصد چند­شکلی 100 درصد تعیین شد. این نشانگرها در مجموع 37 باند چند شکل در محدوده­ی 50 تا 900 جفت باز با میانگین 7/3 نوار به ازای هر نشانگر تولید کردند. تعداد نوارها به ازای هر نشانگر از 2 تا 6 نوار متغیر بود. تنوع ژنتیکی درون و بین جمعیت­های جغرافیایی کرم ساقه­خوار اروپایی ذرت، معنی­دار و تنوع ژنتیکی درون جمعیتی و بین جمعیتی بر اساس ضریب تشابه نی، به­ترتیب 8/80 درصدو 2/19 درصد برآورد گردید. بیشترین و کمترین میزان تنوع ژنی و تعداد جایگاه­های چند­شکل به­ترتیب مربوط به جمعیت­های گرگان 277/0، 9 و ایرانشهر 104/0، 6 بودند. بیشترین و کمترین میزان هتروزیگوسیتی به­ترتیب مربوط به نشانگر Os-N3 و Os-N10 به میزان 748/0 و 203/0 بود. شباهت ژنتیکی جمعیت­های جغرافیایی مورد بررسی بین 38 درصد تا 82 درصد مشاهده شد. بیشترین و کمترین فاصله ژنتیکی به ترتیب بین جمعیت­های سنندج - گرگان و مغان - شبستر 917/0و 198/0 مشاهده گردید. براساس تجزیه خوشه­ای با روش UPGMA جمعیت­های مغان و شبستر در یک خوشه و گرگان، سنندج و ایرانشهر در یک خوشه مجزا قرار گرفتند. برای آزمون همبستگی فواصل ژنتیکی و جغرافیایی جمعیت­ها، از آزمون منتل استفاده شد که همبستگی پایین و منفی (243/0 P<و 174/0- = r) را بین فاصله­ی ژنتیکی و فاصله­ی جغرافیایی نشان داد. بنابراین مطابقتی با افزایش فاصله­ی جغرافیایی محل­های نمونه­برداری، با فاصله ژنتیکی آن­ها بر اساس نشانگرهای SSR مشاهده نشد.

<strong> </strong>