مقایسه سه تابع عضویت مختلف در ارزیابی تناسب اراضی منطقه آمل به روش فازی

Abstract

مجموعه‌های فازی، بدون مرزهای تیز و مجزا هستند. به‌طوری‌که، عبور از یک منطقه عضو به غیرعضو در کلاس، تدریجی است. یک مجموعه فازی توسط توابع عضویت‌ فازی تعریف می‌شود که از صفر تا یک متغیر است و نمایان گر افزایش تداومی و پیوسته از غیرعضویت کامل به عضویت کامل می‌باشد، از طرفی، تابع عضویت یکی از پارامترهای تأثیرگذار در ارزیابی تناسب اراضی به روش نظریه مجموعه های فازی است. هدف از این تحقیق، مقایسه سه تابع عضویت کندل، کوچی و ذوزنقه ای در ارزیابی تناسب اراضی شرق منطقه آمل برای گیاه برنج، بر اساس نظریه مجموعه های فازی می باشد. برای نیل به این هدف، ویژگی های اراضی (۸ ویژگی) براساس نظر فائو انتخاب، و ارزیابی تناسب اراضی به روش فازی در 17 واحد اراضی صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که بر اساس وزن‌های به‌دست‌آمده، در هر سه نوع تابع عضویت مورد استفاده، اقلیم دارای بیشترین وزن و ظرفیت تبادل کاتیونی ظاهری دارای کمترین وزن (درجه اهمیت) در رشد محصول برنج در منطقه مطالعاتی می باشند. همبستگی بین شاخص اراضی و عملکرد مشاهده ‌شده در سطح منطقه، برای نظریه مجموعه های فازی با تابع عضویت کندل (0.98) بیشتر از توابع کوچی (0.75) و ذوزنقه ای (0.79) بود و اختلاف نسبتاً زیاد ضریب همبستگی محاسبه شده، نشان از دقت بالای تابع عضویت کندل دارد. همچنین در این روش، نرم افزار متلب با توجه به حدود انتقالی انتخاب ‌شده مناسب، توانسته وزن ها را به طور دقیق برآورد نماید. نهایتاً می توان چنین بیان کرد که اگر از توابع عضویت و حدود انتقالی مناسب در روش فازی استفاده گردد، می‌توان از آن به عنوان یک روش کارا در ارزیابی تناسب اراضی استفاده کرد.