تحلیل موانع مقابله با تردد غیرمجاز از مرزهای جنوب شرق ایران

Abstract

ترددهای غیرمجاز مرزی می‌تواند امنیت ملی، اقتصاد، فرهنگ و وضعیت اجتماعی را تحت تأثیر قرار دهد و پهناور بودن مرزهای جنوب شرق کشور در کنار وضعیت جغرافیایی، اقلیمی، زیرساختی و فرهنگی خاص آن مناطق، این موضوع را چالش بیشتری مواجه می‌سازد. پژوهش حاضر ازنظر نوع هدف کاربردی، ازنظر وسعت، ژرفانگر و ازنظر زمانی، یک بررسی مقطعی می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش، دلفی کلاسیک با استفاده از تکنیک مصاحبه و اولویت‌بندی موانع از طریق چک‌لیست مستخرج از مصاحبه‌ها و منابع هستند. جامعه آماری پژوهش شامل فرماندهان گروهان­ها و پاسگاه‌های مرزی جنوب شرق کشور می‌باشند. شیوه نمونه‌گیری به شکل هدفمند و حجم نمونه در این تحقیق 16 نفر است که در چهار مرحله به‌صورت مصاحبه و پرسشنامه انجام‌شده است. یافته‌ها نشان داد از مجموع 49 مانع شناسایی‌شده، بیشترین موانع مقابله با ترددهای غیرمجاز مرزی، عوامل اجتماعی و محیطی، عوامل فرهنگی و عوامل ساختاری و انتظامی هستند. عوامل اجتماعی – محیطی شامل: وجود خلاء های زیاد مرزی، بیکاری و عدم وجود اشتغال و حجم زیاد ورودی اتباع می‌باشد؛ عوامل فرهنگی شامل: تبانی و عدم احساس مسئولیت مرزبانان کشور مقابل، تبانی مرزنشینان با قاچاقچیان و عدم وجود حرمت شرعی تردد غیرمجاز و قاچاق انسان در بین مرزنشینان است؛ عوامل ساختاری و انتظامی شامل: عدم بازدارندگی مجازات، دستورالعمل‌های سهل گیرانه عودت اتباع، عدم بازدارندگی مجازات و عدم‌حمایت قانونی و قضایی از مرزبانان، می‌باشد. در اولویت‌بندی این عوامل، به ترتیب عوامل اجتماعی – محیطی، عوامل ساختاری و انتظامی و عوامل فرهنگی در مقابله با تردد غیرمجاز مرزی نقش دارند.