معرفی رهیافت نوین مبتنی بر ویژگی‌های ساختاری توده سنگ برای طراحی موقعیت بهینهپرده آب‌بند (مطالعه موردی سد خرسان)

Abstract

پرده آب­بند و طراحی مناسب آن نقش انکارناپذیری درعملکرد بهینه سد ایفا می‌کند. در حال حاضر موقعیت و ویژگی­های ژئومتری این پرده به طور عام و بدون در نظر گرفتن کامل ویژگی­های ژئومکانیکی توده سنگ و موقعیت ناهنجاری­های ساختاری توده‌سنگ و فقط با اتکا به روش‌های تجربی طراحی می‌شود. در نوشتار حاضر با نگرش متفاوتی به فرایند طراحی پرده آب‌بند و موقعیت این پرده در گستره سد خرسان III که در ادامه به اختصار خرسان نامیده می­شود پرداخته شده و بر اساس ویژگی‌های ژئومکانیکی توده‌ سنگ تکیه‌گاه‌ها و محور سد، نتایج حاصل از مطالعه واریوگرافی و مدل‌های بلوکی به وسیله رهیافت نوینی، این موقعیت تعیین شده است. در این رهیافت با اتکا به بررسی‌های واریوگرافی و محور ناهمسانگردی داده‌هایRQD و لوژان، راستای بهینه پرده آب‌بند تعیین و سپس با تحلیل‌های ژئواستاتیستیکی و تهیه مدل‌های بلوکی، عمق، شیب و ضخامت مناسب آن تعیین شده است. نتایج حاصل نشان می‌دهند راستای مناسب برای احداث پرده آب­بند سد خرسان N34W و شیب مناسب آن 51 درجه است. همچنین بررسی‌های انجام شده مشخص نمود در عمق، پیکره پرده برای آب‌بندی کامل می‌بایست از ضخامت بالاتری برخوردار باشد.