شبیه سازی تصادفی بارش روزانه با استفاده از مدلهای خطی تعمیم یافته در اقلیم نیمه خشک
(ندگان)پدیدآور
باروتی, حنانهاسماعیلی, کاظمقهرمان, بیژننوع مدرک
Textمقاله پژوهشی
زبان مدرک
فارسیچکیده
تغییرپذیری بالای بارش، پراکندگی شبکه بارانسنجی فعال و نیز کیفیت پایین مقادیر بارش ثبت شده، کاربرد مدلهای تصادفی زمانی- مکانی بارش در مناطق خشک و نیمه خشک را همواره با چالش روبهرو کرده است. در این پژوهش، از مدل خطی تعمیم یافته بهمنظور تکمیل و توسعهی سری زمانی دادههای ثبت شدهی بارش روزانهی 11 ایستگاه سینوپتیک نسبتاً پراکنده در زیرحوضهی رود شور با وسعت 67/22066 کیلومتر مربع (که یکی از زیر حوضههای دریاچه نمک میباشد) در دوره آماری 1991 تا 2010 میلادی استفاده شد، تا بتواند برای مدلهای هیدرولوژیکی بکار رود. جهت بیان ساختار زمانی- مکانی بارش از مدل توزیع لجستیک برای رخداد بارش و از توزیع گاما برای مدل کردن مقدار بارش استفاده گردید. صحت سنجی زمانی و مکانی در یک دوره زمانی مجزا و نیز استفاده از ایستگاههایی که در برازش مدل وارد نشده بودند، انجام آنگاه تغییر پذیری زمانی- مکانی بارش آزموده شد. اثرات فصلی بر تغییرات زمانی- مکانی بارش ، همبستگی بارش روزانه و نیز طول، عرض جفرافیایی و ارتفاع ایستگاههای بارانسنجی شناسایی شدند که از آن مدل توانست بهخوبی ویژگیهای بارش را در منطقه مطالعاتی نشان دهد. در هر دو مدل رخداد و مقادیر، اثرات مکانی از مهمترین پیشبینی کنندههای بارش و بعد از آن در بین اثرات زمانی، میانگین بارش در یک روز قبل مهمترین متغیر پیشبینی کننده بارش در حوضه شناخته شده است. به علاوه محرکهای بارندگی در مقیاس بزرگ (دما و رطوبت نسبی) تا حدودی باعث بیان بهتر تغییرات در هرسال شده و نیز ارتباط بین متغیرهای بزرگ مقیاس و بارش، زمینهی ریزمقیاس نمایی خروجیهای مدلهای جهانی اقلیم را فراهم مینماید. در واقع مدلهای تصادفی با رویکرد توسعهی مجموعه دادههای مشاهداتی در ایستگاههای بارانسنجی و ریزمقیاس نمایی سناریوهای اقلیمی در مقیاس منطقهای و جهانی پایهگذاری شده است.
کلید واژگان
بارشنیمه خشک
الگوهای خطی تعمیم یافته
مدلهای تصادفی
دادههای گمشده
شماره نشریه
37تاریخ نشر
2020-01-211398-11-01
ناشر
سازمان هواشناسی کشور- پژوهشکده اقلیم شناسیسازمان پدید آورنده
دانشجوی دکترای گروه علوم ومهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد، ایراندانشیار، گروه علوم ومهندسی آب ، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران
استاد گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران




