ارزیابی محصول تبخیرـ تعرق پتانسیل از سنجنده MODIS با استفاده از آمار ایستگاه‌های همدیدی در استان زنجان

Abstract

<em>تبخیرـ تعرق پتانسیل یک پارامتر مهم هواشناسی کشاورزی است و برآوردهای قابل اطمینان از تبخیر- تعرق پتانسیل برای مدیریت آبیاری، تخصیص منابع آب، مدیریت مصرف و تقاضا، طراحی و مدیریت زیر‌ساختهای منابع آب و ارزیابی چرخه آب، عاملی حیاتی است. به دلیل محدودیت روشهای ایستگاهی، تاکنون الگوریتم‌های مختلفی برای استخراج تبخیر-تعرق پتانسیل از تصاویر ماهواره‌ای توسعه داده شده است. هدف از این مقاله ارزیابی دقت محصول تبخیر-تعرق از تصاویر سنجنده مادیس در یک دوره آماری 2000 الی 2012 بر فراز استان زنجان می‌باشد. بدین منظور تبخیرـ تعرق پتانسیل با گام زمانی روزانه از روش پنمن مانتیث فائو در چهار ایستگاه سینوپتیک استان زنجان طی دوره آمار محاسبه گردید و سپس با استفاده از شاخص های آماری با نتایج حاصله از محصول تبخیر-تعرق سنجنده مادیس مورد مقایسه وارزیابی قرار گرفت. کلیه عملیات آماده‌سازی و پردازش لازم برروی تصاویر مادیس با استفاده از نرم‌افزار مطلب </em><em> MATLAB</em><em>صورت گرفت. نتایج بررسی‌ها نشان داد که محصول سنجنده مادیس (</em><em>MOD16A2</em><em> ) میزان تبخیر تعرق پتانسیل را در تمامی ایستگاه های استان زنجان به جز ایستگاه خرم دره کمتر از میزان محاسبه شده به روش پنمن مانتیث فائو برآورد می‌کند. بطوریکه مقدار تبخیر-تعرق در ایستگاه‌های خدابنده، زنجان و ماهنشان به ترتیب به میزان 19/10- ، 55/10- و 68/3- میلیمتر در طی هشت روز کمتر براورد گردیده است و در ایستگاه خرمدره </em><em>ETp</em><em> به میزان 57/0+ بیش براورد داشته است. همچنین ضرایب همبستگی بدست آمده از ایستگاههای خدابنده، خرمدره، زنجان و ماهنشان بین محصول ماهواره‌ای و تخمین ایستگاهی برابر 77/0 ، 78/0 ، 74/0 و 78/0 بود که در مجموع باتوجه به ضرایب همبستگی بالا می‌توان گفت محصول ماهواره‌ای تبخیر-تعرق در مناطق فاقد آمار قابل استفاده است.</em>