بررسی موردی چینش قائم باد سطوح پایین در فرودگاه مهرآباد

Abstract

<em>یکی از پدیده‌های هواشناسی که بویژه در هواشناسی هوانوردی مورد توجه پژوهشگران قرار می‌گیرد چینش قائم باد سطوح پایین است.‌این کمیت در نزدیکی سطح زمین در اثر اختلاف برداری باد افقی در یک لایه کم عمق در راستای افقی یا قائم‌ایجاد می‌شود.‌این اختلاف می‌تواند در اثر تغییر سمت یا سرعت و یا تفاوت همزمان هر دو کمیت‌ایجاد گردد. در‌این پژوهش با بکارگیری داده‌های دو ثانیه‌ای‌ایستگاه کاوش جو فرودگاه مهرآباد تهران در ماه‌های ژانویه و ژولای سال2010 میلادی، چینش قائم باد سطوح پایین در فرودگاه مهرآباد بررسی شد.‌این داده ها که برای اولین بار در‌ایران مورد استفاده قرار گرفت، از مرکز فن آوری اطلاعات سازمان هواشناسی گرفته شده است. برای محاسبه چینش قائم باد سطوح پایین در‌این پژوهش، ابتدا فاصله 620 متری از سطح آنمومتر(سطح 10 متری) به بازه‌های 30 متری(100 پائی) تقسیم شد و سپس. داده‌های سمت و سرعت باد در لایه‌های‌ایجاد شده بدست آمد. در ادامه چینش قائم بادسطوح پایین محاسبه و بررسی شد. نتایج نشان داد که در ماه ژانویه چینش قائم باد سطوح پایین غیر همرفتی در اثر عبور جبهه‌های جوی و وارونگی دما‌ایجاد شده است. چینش قائم باد سطوح پایین در‌این ماه در‌ایستگاه مهرآباد، در لایه‌های مختلفی رخ داده است و فراوانی چینش قائم باد ضعیف در‌این ماه بیشتر می‌باشد. بیشترین مقدار‌این کمیت در‌این ماه به ساعت 0000 گرینویچ مربوط می‌شود که در روزهای چهارم و بیست و سوم ژانویه در لایه 71-10 متری با مقادیر به ترتیب 14.2 و 12.3 بر حسب^2-10 بر ثانیه رخ داده است. از بررسی چینش قائم باد سطوح پایین در روزهای مختلف ماه ژولای دیده می‌شود که چینش قائم باد در‌این ماه در اثر وارونگی دما‌ایجاد شده است. در‌این ماه فراوانی رخداد چینش قائم باد در لایه 10-71 متری بیشتراست. . بیشترین مقدار‌این کمیت در‌این ماه در ساعت 1200 گرینویچ روز چهادهم ژولای در لایه 71-10 متری با مقدار 16.7 بر حسب^2-10 بر ثانیه برآورد شده است. بررسی چینش قائم باد در ماه ژولای‌این سال نشان می‌دهد که در 35 درصد موارد، چینش قائم باد سطوح پایین رخ داده است که 22 درصد آن از نوع ضعیف، 11 درصد از نوع متوسط و 2 درصد از نوع شدید بوده است. شایان ذکر است که فراوانی چینش قائم باد متوسط در ماه ژولای نسبت به ماه ژانویه بیشتر می‌باشد.</em>