نقد جامعه‌شناسانه‌ی سرمایه‌های شخصیت‌های زن در رمان نیمه‌ی غایب بر اساس نظریه‌ی انواع سرمایه‌ی پیر بوردیو

Abstract

محور این مقاله نقد جامعه‌شناسانه‌ی رمان معاصر بر اساس نظریه‌ی انواع سرمایه‌ی پیر بوردیوی فرانسوی( 1930- 2002 ) است. بوردیو ایده‌ی مارکسیستی سرمایه‌ی اقتصادی را به انواع دیگر مبادلات در فضای اجتماعی تعمیم می‌دهد. او انواع قابلیت‌های افراد را که برای آنان قدرت خرید موقعیت‌های مختلف مادی و معنوی ایجاد می‌نماید، سرمایه‌ی اجتماعی، سرمایه‌ی فرهنگی و سرمایه‌ی نمادین می‌نامد. بر این اساس در این مقاله به بازنمایی انواع سرمایه‌ی زنان در رمان نیمه‌ی غایب حسین سناپور می‌پردازیم و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و روایت­شناسی نشان می­دهیم که در این رمان زنان چه استراتژی­هایی برای تولید و بازتولید، انباشت و حفظ سرمایه‌ها بر می­گزینند و در چه مواردی سرمایه‌های منفی، «حفره­های ساختاری» و «تله­های اجتماعی» مانع قدرت گرفتن آنان در میدان رقابت می‌گردند.بررسی جامعه‌شناسانه‌ی سرمایه‌های زنان در رمان نیمه‌ی غایب به بازتولید جایگاه فرودستی شخصیت‌های داستانی زن در میدان‌های مختلف می‌پردازد، شیوه‌های گوناگون سرمایه‌های منفی و ضعف انواع سرمایه‌های این شخصت‌ها را نمایان می‌کند، از روابط محدود و غیر مولد شان به عنوان سرمایه‌ی اجتماعی ناکارآمد پرده برمی‌دارد، سوژه‌ی منفعل اقتصادی بودن زنان داستان را آشکار می‌سازد، سرمایه‌های فرهنگی پنهان و عینیت نیافته‌ی شان را معرفی می‌کند و فقر سرمایه‌ی نمادین آنان را بر ملا می‌نماید.