بررسی تطبیقی جلوه‌های ملی‌گرایی در شعر شوقی و بهار

Abstract

شوقی و بهار دو شاعر برجستۀ معاصرند که به سبب داشتن ویژگی‌های مشابهی چون هم‌زمان‌بودن، مسلمان‌بودن، زیستن در هنگامۀ استبداد سیاسی، درگیری با کشورهای استعمارگر، آزادی‌خواهی، داشتن مبارزات انقلابی، و تحمل تبعید و زندان، از نظر فکری و ادبی بسیار به هم نزدیک‌اند. این مشابهت به حدی است که به‌رغم بی‌خبری این دو شاعر از یک‌دیگر و این‌که هیچ نام و نشانی از یکی‌ در دیوان دیگری به‌چشم نمی‌خورد، روح مشترکشان آن‌ها را کاملاً آشنا جلوه می‌دهد. دو روحی که در سایۀ تربیت اسلامی بالیده‌اند و به‌کمال رسیده‌اند. <br />بررسی تطبیقی اشعار این دو شاعر نشان‌ می‌دهد که میهن‌دوستی و عشق به وطن از جلوه‌های بارز اندیشۀ آن‌هاست. بازتاب این وطن‌دوستی در اشعار ایشان آن‌چنان گسترده است که به عنصری سبک‌ساز و تعیین‌کننده در سطح محتوایی و زبانی شعر آن‌ها تبدیل شده است. <br />نگارندگان در این پژوهش کوشیده‌اند با یافتن نقاط تلاقی اندیشۀ این دو شاعر در عرصۀ ملی‌گرایی (ناسیونالیسم)، از خلال اشعار و اندیشه‌های آن‌ها، به تطبیق این رویکرد به‌مثابة یکی از رهیافت‌های فکری عصر حاضر بپردازند. در پایان نتایج به‌دست آمده در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.