بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر تاب‌آوری اجتماعی روستاییان در مخاطرات محیطی (با تأکید بر خشکسالی) مطالعه موردی: روستاهای دهستان بدر شهرستان روانسر در سال 1396

Abstract

هدف این مقاله بررسی و سنجش میزان سرمایه اجتماعی و ارتباط آن با تاب‌آوری اجتماعی است. روش تحقیق پیمایش است که اعتبار آن از نوع محتوایی و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ محاسبه شده است. جامعه آماری شامل تمامی سرپرستان خانوار روستاهای دهستان بدر شهرستان روانسر است که تعداد آن‌ها براساس سرشماری سال 1395 حدود 3996 نفر است. حجم نمونه براساس فرمول کوکران 285 نفر تعیین شده است. مشارکت کنندگان به شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای چند‌مرحلهای متناسب و به‌طور تصادفی انتخاب شده‌اند. از روش‌های آماری مبتنی بر مقایسه میانگین‌ها، آزمون تی‌تک‌نمونه‌ای، آزمون‌های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه توأم، برای تجزیه‌وتحلیل دادهها استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهند میزان تاب‌آوری اجتماعی (3.16 از 5 نمره برابر با 63.34 درصد) و میزان سرمایه اجتماعی خانوارهای روستایی (3.31 از 5 نمره برابر با 66.22 درصد)، بالاتر از متوسط و خوب است. بین سطح سرمایه اجتماعی و زیرشاخه‌های آن شامل شبکه‌های روابط، مشارکت، اعتماد و هنجارهای معامله متقابل و تاب‌آوری اجتماعی روستاهای نمونه رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتیجه تحلیل رگرسیونی نشان میدهد متغیرهای سرمایه اجتماعی در مجموع 52 درصد از واریانس میزان تاب‌آوری اجتماعی را تبیین می‌کنند.