مثیرات التکرار الترنمی فی شعر هارون هاشم رشید (دیوان وردة علی جبین القدس أنموذجاً)

Abstract

تکنیکِ تکرار در شعر یکی از تکنیک‌های بسیار مهم در مباحث سبک‌شناسی به شمار می‌رود که شاعران از دیرباز به اهمیت آن در آفرینش اثر هنری و میزان تأثیر آن بر خواننده آگاه هستند. بی تردید تکنیک تکرار با نویسنده متن ارتباط نزدیکی دارد؛ نویسنده از رهگذر این تکنیک تلاش می‌کند ایده‌ها و احساسات خود را برای خواننده مجسم کند. هر تکراری بر اساس ماهیت متن، دلالت‌های روانی و عاطفی متفاوتی را در بر می‌گیرد. تکرار یکی از تکنیک‌های تأثیرگذار بر موسیقی داخلی متن می‌باشد. گاهی شاعران به نوعی تکرار موسیقائی با انگیزه‌های شاعرانه و برای افزایش ریتم و موسیقی متن می‌پردازند. این نوع تکرار جایگاه ویژه‌ای در شعر هارون هاشم رشید شاعر فلسطینی معاصر داشته و دارای بار عاطفی، که در آن ریتم با بُعد روانی و احساسی هماهنگ می‌باشد. در این مقاله بر اساس روش توصیفی – تحلیلی، به بررسی تکنیک تکرار در دیوان »گلی بر پیشانی قدس» اثر هارون هاشم خواهیم پرداخت. با خوانش این دیوان، انواع هندسی تکرار در آن مانند تکرار حرف، واژه و جمله آشکار می‌گردد، که هر یک از این انواع، ابعادی ویژه و جنبه‌های مؤثّری نمایان می‌کند. هدف از پژوهش، بررسی احساسات روانی و بارمعنایی پدید آمده از این نوع تکرار موسیقائی می‌باشد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که تکرار در این دفتر شعری از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و بر اهمیت عنصر تکرار شونده و میزان تاثیرگذاری آن بر احساسات خواننده دلالت می‌کند. تکرار موسیقائی در دیوان مذکور، احساسات درونی شاعر و دردهای وی، و همچنین ارتباط بین بُعد موسیقائی متن و بارمعنایی آن را منعکس می‌کند.