جایگاه علم و عالمان در سیره امام علی(ع)

Abstract

زمینه و هدف: در دین مبین اسلام تأکید ویژه‌ای بر علم‌آموزی و اهمیت آن شده است و درنتیجه عالمان و دانشمندان نیز در نظام اسلامی جایگاه والایی خواهند داشت. در این پژوهش سعی شده است تا جایگاه و اهمیتِ علم و عالمان در منظر و سیرة امام علی(ع) تبیین گردد. روش: پژوهش حاضر به شیوه توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای نگاشته شده است. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: امیرالمؤمنین علی‌(ع) خود در زمرة بزرگترین عالمان است که در بزرگداشت منزلت و جایگاه دانشمندان و علماء می‌کوشید و به آنان بها می‌داد و همواره عموم مردم را به دانش‌اندوزی تشویق و ترغیب می‌نمود و زمینه را برای آنان فراهم می‌کرد. برخی از دانشمندان و بنیانگذاران علوم مختلف در صدر اسلام، شاگردان بی‌واسطه و یا با یک نسل اختلاف، از شاگردان باواسطه آن حضرت به‌شمار می‌آیند. ازجمله شاگردان بی‌واسطة آن حضرت که جزو یاران خاص وی نیز بود، ابوالأسود دوئلی و عبیدالله بن ابی‌رافع هستند. علی(ع) در به‌کارگیری کارگزاران حکومتی، افرادی را انتخاب می‌کرد که از جزو نخبگان و عالمان درجه یک عصر خویش بودند. ازجملة این افراد می‌توان به عبدالله بن عباس اشاره نمود که به «دانشمند امّت» معروف بود و همچنین مالک اشتر که افزون بر نبوغ سیاسی و نظامی، جزو قاریان کوفه بود.