بررسی مبانی و اصول اقتصاد مقاومتی از دیدگاه قرآن

Abstract

زمینه و هدف: امروزه اقتصاد مقاومتی به یک تدبیر و راهکار برای دولت ها در راستای مواجهه با فشارها و تحریم های دشمن تبدیل شده است. اقتصاد مقاومتی در کشور ما به دلیل انگاره‌های اسلامی و بیانات روشنگر مقام معظم رهبری، از جایگاه ویژه و مهمی برخوردار شده است. آنچه نظامی هماهنگ و قوی را برای پیاده‌سازی و به‌کارگیری مبانی و اصول آن فراهم می‌سازد، اتکا به آموزه های اسلامی مندرج در کتاب آسمانی ما مسلمانان است. هدف از این پژوهش برجسته ساختن و استخراج مبانی و اصول اقتصاد مقاومتی از دیدگاه قرآن است. روش: این پژوهش از نوع کیفی و با استفاده از روش تحلیل محتوای اسنادی و کتابخانه ای انجام گرفته است. بر این اساس، ابتدا به روش تحلیل محتوا، از بین مقالات و نوشته های معتبر و بر مبنای بیانات مقام معظم رهبری، مبانی و اصول اقتصاد مقاومتی به همراه مضامین آن‌ها، استخراج و در جداول جداگانه دسته بندی و تلخیص شد. در ادامه، به روش کتابخانه ای، با مراجعه به قرآن، آیاتی که با مضامین مربوط به مبانی و اصول اقتصاد مقاومتی ارتباط داشت، استخراج و در قالب جدول جداگانه، مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که برخی از مهمترین مبانی اقتصاد مقاومتی از دیدگاه قرآن عبارت‌اند از: تجلی توحید در اقتصاد، تفقّه در احکام اقتصادی، عملیات اقتصادی مظهر عبودیت، جهاد اقتصادی همراه با عدالت، رشد اقتصادی، سعی و تلاش مجاهده اقتصادی، اشتغالات خاص اقتصادی در جهت ریشه‌کنی فقر و استضعاف مالی. ازجمله اصول مهم نیز از دیدگاه قرآن، کار اقتصادی و ارزش‌افزوده، عدالت خدماتی در توزیع، گردش آزاد ثروت، خوداتکایی، قناعت و مصرف بهینه است.