سیاست جنایی ایران در برابر جرایم یقه سفیدی (با تأکید بر پیشگیری کیفری)

Abstract

زمینه و هدف: با افزایش روزافزون ارتکاب جرایم یقه‌سفیدی و با توجه به اوصاف و ویژگی‌‌های مختص این جرایم، تمامی دولت‌ها قانع شدند که این جرایم سیاست جنایی خاصی را می‌طلبد. در مباحث جرایم یقه‌سفیدها علاوه بر پیشگیری غیرکیفری، به پیشگیری کیفری نیز اهمیت داده شده است به‌طوری‌که در کنوانسیون‌‌های متعدد، به‌خصوص کنوانسیون‌‌های مریدا و پالرمو، دولت‌ها به راهکار‌های کیفری همچون بررسی و مطالعه دقیق فعالیت‌‌های اقتصادی غیرقانونی جدید و جرم‌انگاری، اعمال اهداف خاص پیشگیری کیفری (بازپروری، بازدارندگی خاص، ناتوان‌سازی) جرایم یقه‌سفیدها، رهنمون شده‌اند. روش تحقیق: تحقیق حاضر به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای نوشته شده است. یافته‌ها: بر همین مبنا در نظام حقوقی ایران همچون دیگر کشورها، پیشگیری کیفری مورد توجه واقع گردیده و بیشتر مصادیق جرایم یقه‌سفیدها جرم‌انگاری شده است. در این راستا، همگام با دیگر کشورها و نیز در جهت رعایت کنوانسیون‌ها، قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در پیش‌بینی مجازات‌ها، تحولات جهانی مربوط به نوع مجازات و برخورد با جرایم یقه‌سفیدها را تا حدی لحاظ نموده است. نتیجه‌گیری: در برخورد با جرایم یقه‌سفیدی در مقایسه با سایر جرایم می‌توان از برخورد‌های کیفری بیشتری استفاده کرد. رویکرد اسناد بین‌المللی نیز بیانگر همین نوع سیاست جنایی در برخورد با این نوع جرایم می‌باشد.